Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
MityuStachury
21
wybranychmityzacjęprzyrodyuStachuryiwiążejąznurtemludowym
wliteraturzeorazbaśniowąpozageograficznością.
51
Bohatermityzujewięczarównosweżycieiosobę,jakiświatwokół
siebie.Dlategokluczmitograficznymożesłużjakonarzędziemetody
psychologizującej(jakuSzyngwelskiego),alerównieżjakośrodekzdy-
stansowania,anawetodcięciasięodniej.WobuprzypadkachStachura,
twórca-interpretatormitów,jawisięnietylkojakopisarzzainteresowany
ludzkąegzystencjąiproblemamiduszy,lecztakżegłębokozakorzeniony
wtradycji,niecomniejemocjonalnyiindywidualistyczny,aniecobar-
dziejintelektualnyiuniwersalny.Aspektytepozwalalepiejwydobyćuję-
ciedrugie,bliższepropozycjomRutkowskiego,PogodyczyKalbarczyka,
którzyjednakniewyczerpujątematu.Perspektywatawydajesięcieka-
wa,gdyżpozwalaspojrzećnatwórczośćStachuryzmniejpopularnego
punktuwidzeniaidostrzecwjejbohaterzenietylkoegocentrykaofra-
pującejpsychice,lecztakżewrażliwegoobserwatoraotoczenia,prowadzą-
cegoznimspecyficznydialog.
Trudnozaprzeczyćtwierdzeniu,żeobserwacjędopełniawyobraźnia,
afiproporcjepomiędzytymipłaszczyznamisązachwianenakorzyśćsfery
marzeń.Badaczeniekiedyinterpretujątętendencjępoznawcząjako
52
znakniechęciwobecskażonego,niedoskonałegoświata,odktóregonar-
ratoruciekawswojeJa.Wartojednakpodkreślićwtejpostawiemiłość,
chęćdostrzeżeniawokółsiebiepięknaiporządkuwbrewzagrażającemu
chaosowiorazwalkionie.Bohaterrezygnujezbezstronnościprzedsta-
wieniaisuchejprawdynarzeczzaangażowania,którepozwalasięzbliżyć
doprawdybycia.Dystansmawięcparadoksalnieumożliwićwspólno-
tę:narratordodajedofiobiektywnej”rzeczywistościswojeprzemyśle-
nia,bydoniejpowrócić,zjednoczyćsięznią,jakinailepotraficzyli
naswychwłasnychprawach,międzyzapatrzeniemwsiebieiwświat,
egocentryzmemipróbamiprzezwyciężeniago.
Obszernejanalizydoczekałasięjedyniemitycznastrukturaoso-
bowościwtwórczościStachury(Szyngwelski),niepodjętonatomiastpo-
ważniejszejpróbyzgłębieniastrukturyświatamitycznego,poetyckiego
modelurzeczywistości.Jakociekawyprzykładtegotypuopracowania
53
51T.Wroczyński,nPoezjewybrane”EdwardaStachury,fiPoezja”1981,nr9,s.95–98.
52M.Wójcik,Człowiek-nikt...,s.112;zob.teżW.Szyngwelski,Sobowtór...,s.160–161.
53Wiążesięonnierozerwalniezokreślonąwizjąprzestrzeniczyczasoprzestrzeni.Prze-
strzeńwdziełachStachuryjestrozumianajakoliterackiodpowiednikprzestrzeni
fizycznej,nasyconysensamipoetycko-mitologicznymi.Stanowionpodstawęarty-
stycznegomodeluświataistajesięemwydarzeńiprzeżzawartychwtekstach