Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
26
Wprowadzenie
sacrum,acozatymidzie–bytu,panontyzmijednośćwwielości,pars
77
prototoorazwielorakośćhierofaniiiambiwalencjasacrum,nawiązująca
78
dorozróżnieniaRudolfaOtto:misteriumtremendum–misteriumfascina-
tum.
79
Przyjmujesięjewniniejszymwywodziezakluczowedlarozważań
nadStachurowymsacrum,objawiającymsięwciałachniebieskich.Regu-
łytemożnaodczytaćnapodstawieanalizyznakówświętości,zawartych
wwypowiedziachbohatera.
Niniejszapracaniejestpróbąobjęciacałejstrukturymitycznejtwór-
czościStachury,gdyżtozagadnieniezbytobszerne.Przedmiotemrozwa-
żaństaniesięjedynieistotnyelementtejstruktury–przyroda,wktórej
bohaterposzukujeharmonii,związanazpierwotnąprostotą,fibiegun
dobra”,przeciwstawionysferzeludzkiej,skażonejzłem.Naturazostanie
80
zawężonadociałniebieskich,elementuchybanajistotniejszegoionaj-
większejfrekwencji.
Myśleniemitycznepoetawzbogacaoodniesieniadowspółczesnej
nauki.Obrazświatawswejtwórczościopieraoaktualnąwiedzęprzy-
rodniczą,abynajejpodstawiezbudowaćkonstrukcjęmitologiczną.Bo-
haterorientujesięwodkryciachastronomówizarazemtraktujeciała
niebieskiejakorównorzędnegopartnera,wczymzbliżasiędosposobu
odczuwanialudzipierwotnych,żyjącychwMicie,pozostającychwjed-
nościzeświatem.Tojednazdrógpowrotudostanusprzedpodziału
81
napodmiotdoświadczeniaijegoprzedmiot,bliskiegocałejjaskrawości
czydoznaniomczłowieka-nikt.Dokumentowanierzeczywistościsłużywięc
ostateczniepokazaniuzwiązkujejelementówzsacrumprzesycającym
całyKosmosorazukazaniu,jakstająsięoneżywymisymbolami.
82
WmyśleniubohateraStachuryciałaniebieskiefunkcjonujązatem
dwojako.Zjednejstronystanowiąelementświatawidzianegoprzezpryz-
matwiedzynaukowejilogicznychpodziałów,przyjmowanychniemal
77Tenże,Sacrumiprofanum...,s.95–96,113;tenże,Sacrum,mit,historia...,s.118–119.
78Tenże,Traktatohistoriireligii,s.473–475.
79R.Otto,Świętość...,s.9–11,17–37,43–53.
80Zob.M.Januszkiewicz,Odegzystencjalizmu...,s.101–102,106,107;J.Pieszczachowicz,
EdwardStachura–łagodnybuntownik,fiTwórczość”1994,nr12,s.55;W.Szyngwelski,
Sobowtór...,s.120;M.Wójcik,Człowiek-nikt...,s.178–194.Stachuraniebyłodosob-
niony–wielupoetówpolskichposzukiwałownaturzeharmoniiiprzeciwstawiałoją
nieporządkowiludzkiejduszy;zob.K.Dybciak,Trudnespotkanie.Literaturapolska
XXwiekuwobecreligii,Kraków2005,s.39–40.
81W.Juszczak,Poetaimit.
82Podobniewidzielielementyprzyrodypresokratycy(Tales,Anaksymander,Anaksy-
menes,Heraklit),wktórychposzukiwaniachkosmologicznychprzenikałysiępierwiastki
poetycko-mitologiczny,filozoficznyiprzyrodoznawczy.
