Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
BogdanSzlachta
https://orcid.org/0000-0003-4841-589X
UniwersytetJagiellońskiwKrakowie
Płynnośćiwielośćwliberalnejdemokracji?
Kilka(marginalnych)uwag
dlaProfesoraStanisławaFilipowicza
Stalepowracającatezaokryzysiedemokracjiliberalnejkażezastanawiaćsię
nietylkonadjejistotą,aletakżenadistotąsamegokryzysu.Zjednejstrony
koniecznawydajesiępróbazidentyfikowanianmomentówistotowych”libe-
ralnejdemokracji,zdrugiej-próbawskazania,którezjejnmomentówisto-
towych”znajdująsięwkryzysie,bymożliwestałosięuchwyceniekryzysu
jejncałej”jakookreślanejprzeztakienmomenty”.Próbytakiejednakpodej-
mowanebyćmająwsytuacjiniecoparadoksalnej,wyznaczanejprzezwciąż
stwierdzanąjużnietylkopłynnośćkategorii,którymnadawanesąnowesensy,
zmieniającychsięmetaformającychujawniaćistotęwspółczesnejnrzeczy-
wistości”,aletakżepłynnośćsamejtejnrzeczywistości”.Mnogość,wielość,
azwłaszczazróżnicowaniesfragmentaryzowanejnrzeczywistości”topunkt
odniesieniawposzukiwaniachprowadzonychdzisiaj,poszukiwaniachzry-
wającychzdawnymiujęciamijakowłaściwymimodernistycznymujęciom,
wywodzonymzOświecenia,wtymzujęciamicharakterystycznymidlawcześ-
niejszychnawetniżoświecenioweujęćfundującychtradycjęliberalną.Często
pojawiasięwkrytykachokreślanychmianempostmodernistycznychatak
naracjonalizmuniwersalizującytreściwystępującewludzkichumysłach,
niezależnetakodhistorycznegouwikłania,jakiodzróżnicowanychkultur,
wktórychtkwićmiałyirozwijaćsięposzczególnejednostki.Atakujesięnie
tylkontotalizujące”ujęcieTomasaHobbesa,któryuczyniłnpaństwo”źró-
dłemładuprawnegoograniczającegouprawnieniaprzyrodzoneposiadane
przezjednostki,korzystajączkategoriinprawonatury”,stosowanejwymiennie
zkategoriami:nprawopaństwowe”(bopochodzącezninstancjipaństwowej”)
inpraworozumu”.Ataknatosiedemnastowieczne,przedoświecenioweujęcie
jestznakiemnegacjipróbyoryginalnej,odsyłającejjużniedonprawaBożego”
objawionego(jakwpopularnychjeszczewXVIw.projektachchrześcijańskich,
uwzględniającychwymiarteologiczno-polityczny)lubdonprawanaturalnego”
rozpoznawanegoprzezjednostkiwyposażonewjednakąngatunkowąnaturę”,
