Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
16
MagdalenaDąbrowska
BPrzyjacielLudu,czyliTygodnikPotrzebnych
iPożytecznychWiadomości”(1847)
B[ł]jakmożnapojąćrównoczesneistnienie
Dzierżawina,Karamzina,ŻukowskiegoiPuszkina?”
AdamMickiewicz32
B[ł]rzadkojestdziśwEuropiedziełodawnerzeczytraktujące,
którebyrównielicznymrozważaniemutrudzonezostało.”
JoachimLelewel33
BCzytająchistorięliteraturyGrieczaiinnychpisarzyrosyjskich,jakmożnapojąć
równoczesneistnienieDzierżawina,Karamzina,ŻukowskiegoiPuszkina?”-to
pytanieznajdujemyniewleszczyńskimBPrzyjacieluLudu,czyliTygodnikuPo-
trzebnychiPożytecznychWiadomości”,leczwwykładzieXXVIIdrugiegokursu
wykładówoliteraturzesłowiańskiejAdamaMickiewicza.Karamzinkojarzyłsię
poeciegłówniezpodróżązagranicznąiListamipodróżnikarosyjskiego,pisar-
stwemBromansowym”,Bwyrazistościąformy”orazBstylemzwięzłym,jasnym
iprostym”,przedewszystkimjednakzHistoriąpaństwarosyjskiego34.Mickie-
wiczowskiepytaniewyrosłozpotrzebyogarnięcialiteraturyrosyjskiejpoczątku
XIXwiekuwcałejjejróżnorodności,uwidaczniającejsięprzytym-jakmożna
dodać-nietylkoprzyzestawianiuzesobądorobkuposzczególnychpisarzy,ale
teżwewnątrzichpisarstwa35.
GłównemiejscewKrótkimzarysiehistoriiliteraturyrosyjskiejzajmujewła-
śnieprzeglądliteraturyprzełomuXVIIIiXIXwieku,odczasówKatarzynyII,na-
zwanychBnajintensywniejsząepokąliteraturyrosyjskiej”36,dopanowaniaAlek-
sandraI.Celemjestsystematyzacjadziejówliteraturydziękiwyodrębnieniu
wniejokresówrozwojowychorazgeneracjipisarskich.Karamzinowiprzypadła
rolapatronajednegoznich,trwającegoodczasówBłomonosowowskich”dolat
aktywnościPuszkina.Opisyposzczególnychokresówwypełniającharakterysty-
32A.Mickiewicz,Dzieła,t.X(Literaturasłowiańska.Kursdrugi),tłum.L.Płoszewski,Warszawa
1955,s.332.
33J.Lelewel,PorównanieKaramzinazNaruszewiczem,[w:]tegoż,Dzieła,t.II(2)(Pismametodo-
logiczne),red.N.Assorodobraj,Warszawa1964,s.604.
34A.Mickiewicz,Dzieła…,s.337.
35SzczególniewyrazistyprzykładstanowipodtymwzględemtwórczośćWasilijaŻukowskiego,
oczymBohdanGalsterpisał:Bniebezgłębokiegouzasadnieniaoddawnatoczysię[ł]spór[ł]
ocharaktertwórczościŻukowskiego:uważasięgobądźzasentymentalistę,bądźzapreromantyka,
bądźwreszciezawłaściwegotwórcęromantyzmurosyjskiego;[ł]zapewnekażde[ł]zzaznaczo-
nychstanowiskdasięzwiększąlubmniejsządokładnościąuzasadnić,ponieważliterackapostawa
poety,podobniejakogromnawiększośćinnychzjawiskówczesnegożycialiterackiego,dalekabyłaod
jakiejkolwiekjednoznaczności”;B.Galster,Paraleleromantyczne.Polsko-rosyjskiepowinowactwa
literackie,Warszawa1987,s.10.
36Krótkizaryshistorii…,1847,nr50,s.399.
