Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
36
1.„WysokinadwszystkienarodyPan”…
Uzupełnieniemkompozycjifiguralnychnawiązującedorepertuaru
sztukiludowejbarwnebordiuryudołuwitrażyorazkwiatowemotywy
wstrefiemaswerków.Tetmajerzaczerpnąłjezezdobnictwakrakowskich
skrzyńichętniewykorzystywałwswychpolichromiach.Stosującornamen-
tykęopartąnarodzimejflorzeitymsamympodążającślademStanisława
Wyspiańskiego13,podkreślałorganicznyzwiązekzziemiąojczystą,owoze-
spolenie,stanowiącejedenzistotnychwątkównacjonalistycznegodyskursu.
Dodatkowymelementem,pojawiającymsięwligockichwitrażach,
umieszczonewichdolnychczęściachnapisyfundacyjne.Zawierająone
zapisanyrzymskimicyframirok1909iwskazująnaindywidualnychfun-
datorów,pochodzącychzróżnychmiejscowościparafii-samejLigoty,Ra-
dostyniiŚmicza.Wszystkienazwytopograficznepodanowichsłowiań-
skimbrzmieniu.Coznaczącedlaustaleniapomysłodawcówprogramu
ikonograficznego,ukazaniwwitrażachświęciniebylipatronamifunda-
torów-wykluczyćmożnazatemjedenzpotencjalnychpowodówwyboru
przedstawionychpostaci.
Ztekstuks.Szramka,inspirowanego-jakmożnawnosićzzawartych
wnimodwołań-wspomnieniamisamegoks.Skowrońskiego,przekazany-
mibądźbezpośrednio,bądźzapośrednictwemprzywołanegojużartykułu
JerzegoLangmanawynika,żezleceniodawcanieograniczyłsiędookreśle-
niatematówprzedstawień,leczznaczącowpłynąłrównieżnaichredakcję.
PozwalatointerpretowaćużyteprzezTetmajeraikonograficznemotywy
wkontekściepoglądówligockiegoproboszczaijegogórnośląskiegośrodo-
wiska.Intencjanacjonalizacjiwiernychmiałazapewnewpływnasamwybór
projektantawitraży.Zatrudnieniekrakowskiegoartysty,jużuznanegoiod-
noszącegosukcesynaareniemiędzynarodowej,byłogestemwowymczasie
naGórnymŚląskuzaskakującymiodosobnionym14.KsiądzSkowrońskiży-
wiłdoKrakowaszczególnysentyment,któregoźródłembyłamłodzieńcza
wizytawroku1883,zrelacjonowanawliściedoprzyjaciela15.Sprowadzając
doLigotyBialskiejkartony-stylistykązakorzenionąwtradycjachmłodo-
polskichodbiegająceodpopularnychwówczasnaGórnymŚląskuestetycz-
nychwzorców-proboszczmógłkierowaćsięmotywami,któredwiedekady
późniejległyupodstawprojektugaleriimalarstwapolskiegownowotwo-
13I.Buchenfeld-Kamińska:Próbacharakterystykimonumentalnegomalarstwaścienne-
goJanaBukowskiegonatlesztukijegoczasów.W:SztukasakralnaKrakowawwieku
XIX
.
Cz.3.Red.J.Wolańska,W
.Bałus.Kraków2010,s.292-293.
14Kilkadziesiątlatwcześniejobrazydokilkugórnośląskichkościołówdostarczyłkra-
kowskimalarzWojciechEljasz(J.Lubos-Kozieł:Wiarątchnąceobrazy.Studiazdziejów
malarstwareligijnegonaŚląskuw
XIX
wieku.Wrocław2004,s.302-303).
15E.Szramek:Ks.AleksanderSkowroński…,s.13-14.