Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
LirykawokalnaFranzaLisztawbadaniachmuzykologicznych
35
iwyrazumuzycznego”46.PozostającwkręgupieśnidotekstówGoethego,
możnaprzywołaćartykułRossanyDalmonteLisztsundWagnersLieder
nachGedichtenGoethes47,wktórymprzyjętaperspektywasemiotyczna
prowadziautorkędohipotezy,żeDpoezjaimuzykaniestanowiądwóch
oddzielnychsystemówsemiotycznych,leczreprezentująróżneobszaryfor-
malnegokontinuum,jakierozciągasięodcodziennejrozmowydomuzyki
wokalnej”48.WowymkontinuumLisztczujesiędoskonale,copozwala
mudobieraćśrodkimuzyczneodpowiedniodopoetyckiejtreści.
ZpieśniamiLisztadosłówHeinegozmierzyłosiędwóchwybitnych
specjalistów–znawcamuzykikompozytoraSergeGut49orazSusanYouens,
badaczkazajmującasiępieśniąromantyczną50.TaostatniawtekścieHeine,
Liszt,andtheSongoftheFuturestawiaważnepytaniedotyczącepieśni
Liszta(inietylko):Djakwielomarzeczamimożebyćpieśńijakmoże
oddziaływać?”51.Autorkapodkreśla,żeLisztowskainterpretacjaVergiftet
sindmeineLiederHeinegojestjednąznajlepszychpieśniXIXwieku52,
zaśsamajejgłównamelodiastanowireminiscencjęniewielewcześniejszej
Valléed’Obermann53,coświadczyoautoreferencjalnościkompozytora.
Dużąpopularnościąwśródamerykańskichanalityków,zainspirowa-
nychanaliząschenkerowską,cieszysiępieśńBlumeundDuft(dotekstu
FriedrichaHebbela).Głównąprzyczynętegozainteresowaniamożnaupa-
trywaćwawangardowych,jaknaczasyswegopowstania(1854),roz-
wiązaniachharmonicznych(licznealteracjewrozbudowanychakordach
orazbraksprecyzowanejtonacjiażdoostatnichczterechtaktów).Nadtą
krótką,trzydziestojednotaktowąpieśniąpochyliłsięmiędzyinnymiAl-
lenForte,któryomawiająjakojedenzkilkuprzykładóweksperymentów
46Z.Jachimecki,DCzyznasztenkraj?”,op.cit.,s.7.
47R.Dalmonte,LisztsundWagnersLiedernachGedichtenGoethes,w:Liszt-
-StudienIII,Hrsg.S.Gut,E.Katzbichler,München/Salzburg1983,s.28–35.
48Ibid.,s.28:PoesieundMusiknichtzweigetrenntesemiotischeSystemebilden,
sondernverschiedeneGebieteeinesformalenKontinuumsdarstellen,dassichvomtägli-
chenGesprächbiszurvokalenMusikerstreckt.
49Zob.S.Gut,DieHeine-LiedervonFranzLiszt,w:Pieśńeuropejskamiędzyro-
mantyzmemamodernizmem,op.cit.,s.25–33.OjednymwierszuHeinegowinter-
pretacjitrzechkompozytorów,wtymLiszta,pisałRomanKowalw:DDubistwieeine
Blume”HeinegowpieśniachSchumanna,LisztaiWolfa,w:Wiersz-ijegopieśniowe
interpretacje.Studiaporównawcze,op.cit.,s.105–113.
50Zob.S.Youens,Heine,Liszt,andtheSongoftheFuture,w:FranzLisztandHis
World,eds.Ch.H.Gibbs,D.Gooley,PrincetonUniversityPress,Princeton/Oxford
2006,s.39–74.
51Ibid.,s.40:Howmanydifferentthingscansongbeanddo?
52Ibid.,s.44.
53Ibid.,s.45.
