Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
10
Piotrrymarczyk
fekcjonowanąmasturbacyjnąfantazją”(Bloom1997:87)1.Wspomnianypogląd
podzielająjednakrównieżniektórzyreprezentancimyślipostmodernistycznej
przychylnieodnoszącysiędolibertyńskiejswobody,którąmedialneprzekazywe-
długnichpromują(por.Eagleton1998:33).
Naprzeciwległymbiegunielokująsięnatomiastwypowiedzirzecznikówpo-
glądu,iżzfaktu,żeciałowkulturzemasowejprezentowanejestwperspekty-
wiecelówrealizowanychwczasiezwanymwolnym,nieoznaczabynajmniej,że
wspieraonarzeczywistecielesnewyzwolenie.Reprezentanciszkołyfrankfurckiej
jużwlatach40.minionegostuleciagłosili,żekulturamasowa-przezHorkheime-
raiAdornozwananprzemysłemkulturowym”(Horkheimer,Adorno[1947]1994)
-manipulujesferąlibidynalnychpragnieńuniemożliwiającjejnieskrępowany
rozwój.HerbertMarcusepisałwtymkontekścieonrepresywnejdesublimacji”
(Marcuse[1964]1991).Wpóźniejszymokresiefeministkioskarżałyzaśkultu-
ręmasowaonarzucaniekobietomobsesjipięknautrzymującejjąwjarzmiepa-
triarchalnegoporządkugenderowego(Wolf1992),asocjologciałaBryanTurner
pisałonnowejantyprotestanckiejetyce”(Turner1996:234),którapanowaćma
wspołeczeństwachpozostającychpodwpływemwspółczesnejkulturymasowej,
aktórabraklubniedostatektroskionadanieciałuobowiązującejformyestetycz-
nejuznajezawspółczesnąformęcielesnegogrzechu.ZkoleiZygmuntBauman
głosił,żewponowoczesnychspołeczeństwachzuwewnętrznionymkulturowym
przymusemmamydoczynienianietylkowprzypadkudziałańzorientowanychna
estetykęciała,aleitychnastawionychnadoznaniacielesneocharakterzehedoni-
stycznym.Jegozdaniembowiemwspołeczeństwie,wktórymsprawnośćcielesna
-rozumianaprzezeńjakozdolnośćciaładochłonięciaoferowanychmuprzez
społeczeństwokonsumpcyjneprzyjemności-njestsynonimemdobrzespełnione-
gowobecsiebieobowiązku,wysiłkiżycioweprzesyconesąniepokojem”(Bau-
man1995:95).
Wliteraturzespotykamysięwięczdwiemabiegunowymiwizjamiopisują-
cymiwzorceaktywnościcielesnejrozpowszechnianeprzezwspółczesnąkulturę
masową-tą,którautożsamiajezlibertyńskąswobodąitą,którautożsamiaje
zprzymusemiautorepresją-orazzrozciągającąsiępomiędzynimimasąkon-
cepcjipośrednich.Poczyjejstroniejestwięcracja?Ajeśliobiebiegunowewizje
sąpoczęścitrafne,towjakisposóbwramachmedialnychprzekazówgodzonesą
zesobąichwzajemniesprzeczne,anarchizująceirepresywneaspekty?
Pytanieowyzwolicielskiczyteżrepresywnycharakterwzorcówaktywności
cielesnejlansowanychprzezwspółczesnąkulturęmasowąjestzarazempytaniem
oprzekazywanąprzezniąwizjęrelacjimiędzynja”iciałem,któraprzezcharakter
1
Zdrugiejstronytrzebajednakzaznaczyć,żeobajwspomnianiautorzy-którychpoglądy
wbardziejszczegółowysposóbomawiamwrozdzialepierwszym-głoszą,żepropagowana
przezwspółczesnąkulturęmasowąerotycznaswobodaprowadziwefekcieniedoekstatycz-
nychprzyjemności,leczdoapatiiiznudzenia.
