Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.Czymjestmuzyka?
23
społecznychdziałań,którychjestonosubiektywnymwyrazem,
pozytywnym(marksizm)lubnegatywnym(antyromantyzm,
neomarksizm).Stanowiskotozaciążyłowubiegłymstuleciunie
tylkonadrefleksjąnadpowołaniemsztuki,aleprzedostałosię
takżedopraktykiartystycznej.Nawetsztukęwpowszechnym
mniemaniunajbardziejnsubiektywną”,muzykę,ażebyprzeciw-
stawićsiętymoskarżycielskimposądzeniom,usiłowanozobiek-
tywizować,oprzećregułyjejtworzenianamatematycelubczy-
stoformalnychzasadachkształtowaniamateriałudźwiękowego.
Ichoćodtamtegoczasuwielesięwniejsamejzmieniło,filozofia
muzykiciągletkwimentalniewtradycyjnych,ukształtowanych
przezkartezjanizm,nawykachmyślowych,odktórychdawnojuż
temupowinnabyłasięuwolnić.
Sątonajważniejszeprzeszkodyutrudniającewypracowanie
możliwenajbardziejobiektywnegopoglądunaistotętejnieprze-
niknionejsztuki.Trzebawciążprzypominać(sobiesamemuiin-
nym),żepytanie,czymjestmuzykaodsyładowielurozmaitych
rzeczynarazirodziwielekłopotliwychkwestiispornych,trudnych
nawetdoprzejrzystejichkwalifikacjipodkątemjakichśoczywi-
stychkryteriówtworzenia,wykonywaniaczypercepcjidzieła
muzycznego.Wdziedzinieestetykifilozoficznejpytanietojest,co
sięczęstopodkreśla,zagadnieniemnieodzownieaksjologicznym,
wskazującymnapewnewartości,bezodwołaniasiędoktórych
muzykanieistnieje5.Nawetzpozorubiernyjejodbiórpozostaje
aktempoznawczo-emocjonalno-wolicjonalnym,rozgrywającymsię
wprawdziewobrębiepsychikijednostki,leczzarazemwielorako
odniesionymdoświatazewnętrznego6,doniekreślonychbliżejza-
sobówwartości,wyobrażeńczyidei,którychjednostkanietworzy
wyłączniensamazsiebie”,leczjenaswójwłasnysposóbodkry-
wadziękipośrednictwumuzyki.Wpytaniuojejistotęniecho-
dzizatemoto,ocozabiegamy,gdychcemyjakiśbliżejnieznany
5
A.Pytlak,Wartościikryteriaocenydziełamuzycznego,PWM,Kraków
1979,s.30.
6
L.Erhardt,Sztukadźwięku,WydawnictwoArtystyczneiFilmowe,
Warszawa1980,s.90–920
