Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
26
Powiązaniakooperacyjne—wstępnacharakterystykarelacji
•świadczenieusługwramachpodmiotówpowiązanychzesobąkapitałowo,
•długotrwałeświadczenieusług,aleopartenakażdorazowymnegocjowaniuszcze-
gółowychwarunkówkontraktu.
Abypodjąćpróbędoprecyzowania,jakiesąpodobieństwairóżnicepomiędzykoope-
racjąwwymiarzemiędzynarodowymamiędzynarodowymświadczeniemusługwarto
przytoczyćkilkarodzajówklasyfikacjiusługwłaśnieotakimcharakterze.Wedługklasy-
fikacjiGATS(GeneralAgreementonTradeinServices—Układogólnywsprawiehandlu
usługami)mamydoczynieniaznastępującymitypamiusług41:
•Usługitypucross-bordersupply—świadczenieusługprzekraczagranicenarodowe
ztym,żeniewystępujewjegoramachmigracjaczynnikówprodukcji,np.usłu-
gipocztowe,kurierskie,transportowe,doradcze,handelwysyłkowy.Takirodzaj
usług,jeślidodatkoworelacjapomiędzypodmiotamigospodarczymimaokreślone
wcześniejcechy42,jestprzejawemmiędzynarodowejkooperacjigospodarczej.
•Zagranicznakonsumpcjausług(consumptionabroad)—usługobiorcaprzekra-
czagranicewcelunabyciausługi.Mamytudoczynieniazusługamiturystyczny-
mi,zdrowotnymi,edukacyjnymiitd.Charaktertychusługwskazuje,żeczęściejich
odbiorcamisąosobyfizyczne,konsumenci,aniepodmiotygospodarcze;wyją-
tekmogąstanowićusługiszkoleniowedlazałogiprzedsiębiorstwa,coprzyinnych
warunkachniezmienionychmożebyćprzejawemkooperacji.
•Obecnośćhandlowa(commercialpresence)—usługodawcaprzemieszczasiępoza
granicekraju,abyświadczyćusługizagranicą.Takausługajestrealizowananp.dzię-
kibezpośredniminwestycjomzagranicznym(BIZ).Tenrodzajusługiomiędzynaro-
dowymcharakterzejestzbieżnyzprzyjętąwpodrozdziale1.2definicjąmiędzyna-
rodowejkooperacjigospodarczejwodniesieniudopojmowaniamiędzynarodowego
aspekturelacjigospodarczych.Tutajmiędzynarodowywymiarmaświadczenieusług
wramachjednegokraju,ztymżeusługodawcajestprzedsiębiorstwemzkapitałem
ozagranicznympochodzeniu.Wbadaniachprezentowanychwostatniejczęści
monografiiszerokoopisujemyodwrotnytyprelacji,choćteżomiędzynarodowym
charakterze—podmiotamiświadczącymiusługisąmianowicieprzedsiębiorstwa
polskie(zpolskimkapitałem),ausługobiorcamisąm.in.filieprzedsiębiorstwmię-
dzynarodowychdziałającewnaszymkraju.
•Obecnośćusługowcypozagranicamikrajuwceluświadczeniausługzagranicą
(presenceofpersons)—sątousługikonsultingowe,inżynierskie,edukacyjne,projek-
toweitd.Tenrodzajusług,jeślidodatkowospełniawcześniejpodanekryteria,może
byćprzejawemmiędzynarodowejkooperacjigospodarczej.
Wartouzupełnićtęklasyfikacjęonastępującerodzajerelacjiusługowych,zktórych
wszystkie(przyspełnieniudefinicyjnychkryteriów)sąprzejawamimiędzynarodowej
kooperacjigospodarczej:
41NapodstawieJ.Krancke,LiberaliesierungdesDienstleistungshandels,DieKonturendesGATS,
„DieWeltwirtschaft”1998,No.4,s.15,za:J.Misala,Międzynarodowawymianausługwświetleteorii,
w:Globalizacjausług…,jw.,Warszawa2008,s.19-20.
42Mowatutajoczywiścieosuwerennościpodmiotówgospodarczychitrwałościpowiązańgospodarczych.