Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
16
Przedmowa
nia,żekolejneopracowaniejestpotrzebne.Popierwsze,mojaksiążka,wprze-
ciwieństwiedowspomnianejpracy,nieujmujezagadnienianazasadzieżywotów
równoległych.OsobamłodszegobrataBorejszyjestwniejpotraktowanazupeł-
niemarginalnie.Zatakimrozwiązaniemprzemawiakilkapowodów,których
niemapotrzebytuwyłuszczać-stanąsięoneczytelnewtrakcielektury.Zcałą
pewnościąprzyjęcietakiejoptykimacharakterpolemicznywstosunkudo
Fijałkowskiej,dlaktórejpunktemwyjściajeststwierdzenie,żeDzarównoJerzy
Borejsza,jakiJacekRóżańskitopostaciezkażdegopunktuwidzeniatypowe
dlapolskiegostalinizmu”7.Łączeniaobupostaciniedasięwystarczającouza-
sadnićrodzinnymikoligacjami,byłytobowiemosobowościzupełnieodmienne,
działającewinnychobszarachprzestrzenipublicznejiposługującesiędiame-
tralnieróżnymimetodamidoosiągnięciawytyczonychprzezsiebiecelów.
Porównanieobubraciniejestzresztązabiegiemwymyślonymprzez
Fijałkowską-próbytakiepodejmowanojużwcześniej,alekażdorazowoprowa-
dziłyonejedyniedochwytliwychwswejretoryceuogólnień.Podichciężarem
ginęłaskomplikowanamateriaindywidualnychpostaw.Borejszaniebył,wmoim
przekonaniu,Dzkażdegopunktuwidzeniapostaciątypowądlapolskiegostali-
nizmu”,jakkolwiekautorkatermintenrozumiała.Niemożnasięjednocześnie
oprzećwrażeniu,żepierwszymbohateremksiążkiBarbaryFijałkowskiejjest
Różański,anieBorejsza8.Podrugie,pracawspominanejbadaczkistawiasobie
7Tamże,s.8.
8AbyniewchodzićwdalszejczęściwpolemikęztezamizawartymiwpublikacjiBarbary
Fijałkowskiej,chciałbymwtymmiejscuprzedstawićkilkazastrzeżeń,jakiesięwstosunkudo
niejpojawiły:1.KsiążkaFijałkowskiejzawierawielenieścisłościizostała,jaksięwydaje,
przykrojonazdawniejszegorękopisudoDnowychczasów”(rokwydania1995).Zupełnieod-
stajeonaoddotychczasowejtwórczościautorkiPolitykiitwórców,aleniewmetodzie,awko-
mentarzu.2.ZawierafragmentykorespondencjiJerzegoBorejszywedługstanuarchiwumzlat
70.Wkonsekwencjinieznajdziemytamwieluteczekzkorespondencjąm.in.CzesławaMiło-
sza,JerzegoPutramentaiinnychskatalogowanychpo1979r.Zmateriału,którymFijałkowska
dysponowała,cytujezresztąniewiele.3.Autorkaniekorzystałazarchiwumfotograficznego
prezesaDCzytelnika”,któreznajdujesięwposiadaniujegosyna.Publikacjazostaławizualnie
wzbogaconagłówniefotografiamizarchiwumRóżańskiego.4.Wobecnieutrzymywaniaprzez
EwęBorejszężadnychstosunkówzRóżańskimpo1954r.ibardzozłychstosunkówdatowa-
nychodprzedwojnia,Różańskiopowiadawswojejrelacjiwielerzeczynieprawdziwych,np.
EwaKantornigdyniekończyłakursupielęgniarskiegowNowymJorkuinigdyniebyławSta-
nachZjednoczonych(s.40).Różańskioświadczarównież,żepomagałswojejbratowejewa-
kuowaćsięzeLwowaizałatwiłjejpapiery,cojestjawnąkonfabulacją.Zpowodupozostawie-
niabratowejnapastwęlosuBorejszanieutrzymywałzRóżańskimżadnychstosunkówod
1941do1943/1944r.-ażdomomentu,kiedydowiedziałsię,żeżonaisynżyjąpodokupa-
cjąniemieckąwWarszawie.5.BarbaraFijałkowskaniekorzystałazczęściarchiwumdotyczą-
cejDCzytelnika”idziałalnościpartyjnejBorejszy,którazostałauporządkowanaczęściowo
wlatach80.przezZbigniewaGregorczykaiwostatnichlatachprzezpiszącegotesłowa.
6.FijałkowskanieznałacałejteczkidokumentówKominternuzRosyjskiegoPaństwowegoAr-
chiwumHistoriiSpołeczno-PolitycznejwMoskwieiteczkizCentralnegoPaństwowego
ArchiwumLiteraturyiSztukiwMoskwie,zawierającychmateriałypowieloneprzezJerzego
W
.Borejszępodczasjegokwerendarchiwalnychpo1990r.7.WksiążceFijałkowskiejniema
odwołańdorelacjiżonyisynaJerzegoBorejszy.8.PublikacjaFijałkowskiejopartajestwdu-
