Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
zycznym.Bankkredytującyinwestycjejestwstanieuznaćinwestycjewistnieją-
cejużrodzajewytwórczościitechnologiezabardziejopłacalneibezpieczneniż
wrozwiązanianowe;ocenataprzekładasięnaalokacjęśrodków.
JeszczewiększymutrudnieniemjesttakzwananieefektywnośćX,pojęcie
wprowadzoneprzezHarveyaLeibensteina(1922-1994).Polegaonananiewy-
korzystywaniuprzezprzedsiębiorstwamożliwości,jakiesąonewstanieosiągnąć
dziękidostępnejtechnice,czegoprzyczynąjestnajczęściejbrakpresjizestrony
konkurencji.NadłuższąmetęupowszechnieniesięnieefektywnościXpodważa
senspostęputechnicznego.
Rozwójtechnikijestwdużejmierzenastępstwemrozwojunauki.Postęp
wteoriinaukowejniekoniecznieowocujenatychmiastowymiefektamiwpostaci
nowychrozwiązańtechnicznych.Teostatnieujawniająpełnięswychmożliwości
dopieropoupływiepewnegoczasuodichopracowania26.Czyminnymbyłana
początkudostępnośćtelefonówkomórkowychdlaniewieluosób,czyminnym
jestdzisiaj,kiedyposiadajewiększośćspołeczeństwa.Takieopóźnienieczasowe
utrudniawłaściwąocenęnowościtechnicznychiprowadzeniepolitykiwspierania
wybranychtechnologii.
Kolejnymutrudnieniemprzyopracowywaniuiwdrażaniunowychrozwiązań
technicznychjestuzyskiwanieprzezinicjującetopodmiotyczęścipojawiających
siękorzyści.Wynalazcyiwspółpracująceznimiprzedsiębiorstwamusząpogo-
dzićsięzrozległym,częściowopozbawionymkontrolirozprzestrzenianiemsię
efektówichpracy.Indywidualne,pozytywnenastępstwausprawnieńsązazwy-
czajwyraźniemniejszeodnastępstwłącznych,notowanychprzezcałespołeczeń-
stwo.Dlategopolitykapaństwamusisprzyjaćosiągnięciuwłaściwejrelacjimię-
dzykorzyściamimodernizacyjnymiprywatnymiiogólnospołecznymi.
Współczesnedziałaniainnowacyjneinicjujesiępostarannymprzeanalizowa-
niuichopłacalności.Podtymwzględemsytuacjaprzedstawiasięzupełnieina-
czejniż,naprzykład,wwiekuXVIIinapoczątkuXVIII,kiedypodejmowano
decyzjeniewolneodreakcjiemocjonalnychlubkierowanoniemałeśrodkina
inicjatywywrodzajualchemii.Rewolucjaprzemysłowaprzyniosłaracjonalność
wpodejściudotechniki(rationalityoftechnology),polegającąnawprowadzaniu
wżycienowychrozwiązańpodokonaniuanalizyekonomicznej,podobniejak
wprzypadkuinnychdziałańludzkich.Nowetechnologiemuszązostaćocenione
jakoopłacalne.Tymsamymsątraktowanejakorodzajprzedsięwzięćinwestycyj-
nych,cooznacza,żekorzyści,jakichoczekujesiędziękiichwdrożeniu,muszą
przewyższaćzwiązaneztymnakłady27.Zasadatarządzipodejmowaniemdecyzji
owykorzystaniujużdostępnychmetodwytwarzaniaorazopodjęciupracnad
26
D.Edgerton,TheShockoftheOld-TechnologyandGlobalHistorySince1900,OxfordUniversity
Press,Oxford2007.
27
L.J.Jasiński,Podstawyekonomii,op.cit.,s.129-133.
17
