Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
62
rozdział2
Wlatad1355-1358N.Oresmenapisałpołaciniedzieło
pt.Tradatusdeorigine,natura,jureetmutationibusmonetarum(Trak-
tatopocodzeniu,naturzeiprzemianacmonet)15,któresamodziel-
nieprzetłumaczyłnajęzykfrancuskiwlatad1358-1360,nadając
mubrzmienie:Traidiedelapremièreinventiondesmonnoies.Zgod-
niezdudemepokiautortraktatukładłakcentnaargumentypraw-
ne,teologiczneietyczne,cosrawiło,żepracatamaraczejda-
rakteretyczno-prawny,amniejekonomiczny16.Uznawanajesza
najwybitniejsząteoretycznąpracęnaukowąsdolasykówdotyczącą
pieniądzaorazpunktszczytowyteoriimonetarnejśredniowiecza17.
JakowybitnysecjalisawtymzakresieN.Oresmewywarłwpływna
reformępieniężnąprzeprowadzonąprzezkrólaFrancjiKarolaV18.
JużwewsępieswojejrozprawybiskupzLisieuxzaznaczył,że
głoszonedwasrzecznepoglądynatematprawamonardydobi-
ciamonet.Jedniuważają,żeprawolubprzywilejdajekrólowilub
księciumożliwośćusaleniaizmianywartościmonetznajdującyd
sięwkraju,atakżeczerpaniaztegopowodunieograniczonyddo-
dodów.Innireprezentująsanowiskocałkowicieprzeciwne.Wska-
zówkidorozwiązaniategodylematutkwią-wedleN.Oresme’a-
wfilozofiiArysotelesa.Dlategoteżnależałowypracowaćjednolitą
-Brożek,NicoleOresme,w:Poczetwielkichmatematyków,podred.W
.Kry-
sickiego,InstytutWydawniczynNaszaKsięgarnia”
,Warszawa1989,s.55-57.
15
DziełotobywarównieżtłumaczonejakoTraktatopowstaniu,istocie,prawie
izmianachmonet.Zob.J.S.Lewiński,Pieniądz,kredyticeny,NakłademWyż-
szejSzkołyHandlowejwWarszawie,Warszawa1932,s.215.
16
Zob.S.Głąbiński,Historiaekonomiki,WydawnictwoTowarzystwaNaukowe-
goweLwowie,Lwów1939,t.1,s.57,t.2,s.98-100;J.S.Lewiński,Pieniądz,
kredyt…,op.cit.,s.125orazL.Caro,Zasadynaukiekonomjispołecznej,Na-
kładiwłasnośćK.S.Jakubowskiego,Lwów1926,s.218.
17
Zob.J.S.Lewiński,Spuściznastarożytności,odbitkaznEkonomisty”tom2,
1930r.,Warszawa1930,s.8orazJ.S.Lewiński,Pieniądz,kredyt…,op.cit.,s.95.
18
Zob.F.Ritzmann,BedeutendeOekonomenundihreWerke,Zentralstelleder
StudentenschańZürich,Zürich1983,s.9.