Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
traktatmonetarnynicole’aoresme’a
67
cifałszerzemonetsąkaraniśmiercią,natomiasksiążędopuszczają-
cysięidpsuciaczujesiębezkarny.N.Oresmenazwałtedziałania
księciaskandalemiobelżywościądlamonardy.Razpopsutamo-
netawkróleswiepodlegaciągłemufałszerswu.Monetyzdniana
dzieńtracąwartość,cosrawia,żewtymsamymczasie,alewróż-
nydmiejscad,ntesame”monetymająjednakinnąwartość.Co
więcej,dlauczesnikówtransakcjiniejesznanarzeczywisawar-
tośćposzczególnydmonet.Utrudniatohandel,rodzisory,kłopo-
tyzrozliczeniamiinadużycia.Podsępnefałszowaniemonet(przez
zmniejszaniewagilubdodawaniemiedzi),dyktowanedciwością,
powodujewgosodarcekrajuniepewnośćizamieszanienarynku.
Absurdemihańbądlaksięciajeswprowadzaniedoobiegumonet
gorszydwmiejscemonetdobrydizmuszaniepoddanyddoid
używania.Naturąpieniądzajessałajegowartość,dlategoksiążę
powiniensaćnajegosraży.Królewskaszladetnośćwymaga,aby
wobieguwysępowałyjedynieprawdziweidobremonety.Zgodnie
znakazemBogazłanienależynazywaćdobrem,podobniemonety
złej-dobrą.Fałszowaniemonetjesrównieżwykroczeniemprze-
ciwBożemuprzykazaniuoczcirodziców.Psuciemonetuwłacza
czciprzodków,gdyżidzłotemonetyzidwizerunkamisąobcina-
nelubprzetapianezdodatkiemmiedzi.Takązmianęmonetnależy
uznaćzauczynektyrański,którypowinienrodzićodrazękróla.Po-
wyższedziałaniakrólaściągająniebezpieczeńswonacałepotom-
swokrólewskie25.
AutorTradatusdeorigine,natura,jureetmutationibusmone-
tarumsałnasanowisku,żepsuciemonetwywołujewieleniedo-
godności,któreodczuwacałesołeczeńswo.Wwynikuzmiany
monetmonardamożeściągnąćdlasiebiewszyskiepieniądzeca-
łegosołeczeńswa,poddanydzaśdoprowadzićdoubóswa.Pro-
cesten,dociażpowolny,przypominadronicznądorobę.Choroby
dronicznesątymbardziejniebezpieczne,imsąmniejodczuwal-
ne.Podobniejeszfałszowaniempieniądza.Jesonoodczuwane
25
Zob.ibidem,s.222-223.