Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
20
rozdziałi
kacPrusKrólewskic10.Iczasięgograniczałsięjednakgłówniedo
niemiecojęzycznejelitypasorówiprofesorówgimnazjów.wlo-
mniećmożna,żeofertaksięgarskaztegoobszarurzadkotrafiałado
prasowycogłoszeńwinnycprowincjacrzeczypololitej.reda-
gowanywwarszawieiwydawanywlatac1729-1760nKurierPol-
ski”
,zawierającym.in.reklamyksięgarsko-wydawnicze,zamieścił
jedyniekilkawzmianekoofercieksięgarskiejzmiaspruskic(przy
czymanirazuzTorunia)11.
Spójrzmy,wjakilosóbczasopismaodnosiłysiędoupamiętnia-
niaposaciwielkiegotorunianina,wjakimzakresieiwjakimkon-
tekściepodczasdyskusjiolrawaciludziaczPrusbyłonobecny.
nDasGelahrtePreussen”-redagowaneprzezdwócwybitnyc
profesorówgimnazjumtoruńskiego,Micałalilienthalaijerzego
PiotraSculza,ludziobdarzonycautorytetemnietylkowlokal-
nymśrodowisku,lecztakżewkręgubibliotekizałuskic,najbardziej
opiniotwórczegośrodowiskaintelektualnegoczasówsaskic-rozpo-
częłyakcjęprzywracaniapamięciowielkimasronomie.Sculzko-
relondowałnietylkozjózefemandrzejemzałuskimijanemDa-
nielemjanocim,wymieniającodpisyźródeł,lecztakżezesarszym
zbraci,kanclerzemandrzejemStanisławemzałuskim12.
wewsępiedopierwszegonumeruSculzdefiniowałzadania
czasopismaorazokreślałkrągpotencjalnycczytelników,wyco-
dzącpozautartescematypojmowaniaerudycji.redaktorprzy-
znałtu,żemądrośćprzekazująnietylkogrubefoliały,doktóryc
sięgająuczeniwposzukiwaniusummywiedzy.Mądrośćzawierać
10
I.Imańska,CzasopismawksięgozbiorachtoruńskichzpierwszejpołowyXVIII
wieku,w:Wkręguprasy(przeszłość-teraźniejszość-przyszłość),red.G.Gzel-
la,j.Gzella,Toruń2004,s.7-25.
11
Taż,Ruchwydawniczo-księgarskiwświetleogłoszeńprasowychw„Kurierze
Polskim”(1729-1760),w:Wkręguprasy(przeszłość-teraźniejszość-przyszłość),
red.G.Gzella,j.Gzella,Toruń1999,s.14.
12
Por.Korespondencjaa.S.załuskiego,bibliotekaNarodowawwarszawie
(dalejbN)III3223orazj.a.załuskiegobNIII3247.Por.lista.S.załuskie-
godoj.P
.Schulzaz21.03.1744r.,bibliotekaKsiążątczartoryskichwKrako-
wie,sygn.794/IV
,s.156.
