Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
liczbanadalniejestokreślona,zewzględunatrudnośćwyizolowaniabakteriiwpostaci
czystejkultury.
Bakteriewłaściwestanowiągłównągrupęprokariotycznychdrobnoustrojówjedno-
komórkowych.Cechujejefizjologicznaróżnorodnośćiplastyczność,zdolnośćdoszyb-
kiegowzrostuimetabolizmu.
Dlawiększościbakteriikształtymożnasprowadzićdotrzechpodstawowychform:
kulistej,cylindrycznejispiralnej(rys.I-2.1).Wramachtychtypówbudowywyróżniasię
ziarniaki(coccus),laseczki(bacillus),maczugowce(Corynebacterium),formyspiralne–
śrubowce(Spirillum),przecinkowce(Vibrio)ikrętki(Spirochaeta)orazcharakterys-
tycznepostaciebakteriiśluzowych.
Opróczkształtucechącharakterystycznąbakteriijestukładpojedynczychosobni-
ków.Powstawanieukładówziarniakówzależyodliczbypłaszczyznpodziału.Formy
kulistemogątworzyćcharakterystycznezespołykomórek:dwoinki,czworniaki,pakie-
towce.Gdykomórkidzieląsięwjednejpłaszczyźnie,powstająpojedynczeziarniaki
(micrococcus),dwoinki(diplococcus)lubpaciorkowce(streptococcus).Przypodziale
wdwóchpłaszczyznachmogąpowstawaćformypoczwórne(tetracoccus).Podział
wtrzechpłaszczyznachdajepakietowce(sarcina),gdykomórkidzieląsięrównomiernie
wczasie,lubtworząsięgronkowce(staphylococcus),gdypodziałkomóreknastępuje
nierównomierniewczasie.
Komórkicylindrycznedzieląsięwpłaszczyźnieprostopadłejdodłuższejosiimogą
tworzyćkrótszelubdłuższełańcuszkiorazinneukładyprzestrzenne,jak:palisady,
ugrupowaniawkształcieliterV,X,Y.Formyspiralnewystępująpojedynczo,niedają
formzłożonych.Występowaniezłożonychukładówbakteriijestcechąrodzajową.
Bakterienitkowatemogąmiećkomórkiułożonewformiedługichnitekotoczonych
pochewkąśluzową,np.bakterieżelazowelubsiarkowe(Beggiatoa).
Kształtkomórekbakteryjnychniejestcechąbezwzględniestałą.Możesięzmieniać
wzależnościodwiekuhodowliiwarunkówśrodowiska.Wokresiestarzeniasiębakterii
(wfaziezamierania)pojawiająsięczęstoformyinwolucyjne(np.długie,nitkowate
a
b
c
d
e
f
g
h
i
j
Rys.I-2.1.Podstawowekształtyiugrupowaniabakterii:a–ziarniaki(micrococcus),b–dwoinki(diplococcus),
c–paciorkowce(streptococcus),d–czworniaki(tetracoccus),e–gronkowce(staphylococcus),f–pakietowce(sar-
cina),g–pałeczki,h–śrubowcei–przecinkowce,j–krętki
20
