Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
polisacharyd
rdzeń
częśæ
O
-swoista
n
lipidA
–heksozy
–heptozy
–fosforany
–kwasytłuszczowe
–etanoloamina
–kwasketo-3-deoksy--mannooktulozonowy
D
–
N
-acetyloglukozoamina
n
–jednostkapowtarzającasię
Rys.I-2.6.Budowalipopolisacharydu
CzęśćO-swoistajestzbudowanazpodjednostekoligosacharydowychzawie-
rającychróżnebądźtesameresztycukrowe;stwierdzasięwystępowanieokoło40
cukrówróżnegotypu,wśródktórychdominującukryobojętneiaminocukry.Składni-
kiemczęściO-swoistejmożebyćrównieżkwassjalowy(pochodnakwasuneuramino-
wego).O-swoistyłańcuchpolisacharydowydeterminujewłaściwościserologiczne(swoi-
stośćantygenową)lipopolisacharydu,któryjestważnymantygenempowierzchniowym
–antygenO.
Oligosacharydowyrdzeńcechujesięznacznieprostsząbudowąchemiczną.Region
tenjestzbudowanyzcząsteczekkwasuketo-3-deoksy-D-mannooktulozonowego
(regionKdo)związanegozfosforanamiorazzpodjednostekcukrowychheksozihep-
toz.Jestczynnikiemodpowiedzialnymzaswoistośćserologiczną,np.form„szorstkich”
bakterii.
Lipopolisacharydpodwzględembudowychemicznejifunkcjibiologicznejjest
endotoksyną,aposzczególnejegoregionydeterminująfunkcjebiologiczne.Matakże
znaczeniewdiagnostycebakteriologicznejiepidemiologii.Endotoksynajestelemen-
temspecyficznymdlabakteriigramujemnych;termintenwprowadzonowceluodróż-
nieniaodegzotoksynwytwarzanychzarównoprzezbakteriegramdodatnie,jakigram-
ujemne.
Aktywnośćbiologiczna(toksyczność)LPSjestzwiązanazjegoczęściąlipidową.
Większośćbakteriigramujemnych,wtymzrodzinyEnterobacteriaceae,syntetyzuje
lipidA.Jesttotzw.centrumbiologiczneendotoksyny.StrukturalnielipidAstanowi
disacharydglukozoaminylowy(GlcN)związanyzdługołańcuchowymikwasamitłusz-
czowymiorazresztamifosforanu.Lipidtenwywołujeworganizmiewyższymm.in.
gorączkę(efektpirogenny),stanyzapalne,biegunki,leukocytozę,hipoglikemię,tzw.
szoktoksyczny,prowadzącyczęstodozapaściizgonu.
25
