Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wspominanyrokprzyniósłkryzyssueski,rewolucjęwęgierskąorazwydanie
OutsideraColinaWilsona,któregosamtytułzapowiadałkonotacjezbohaterem
filmowegoruchubrytyjskiejNowejFali.
Natymtlepojawiłosięugrupowaniemłodychgniewnychpisarzy(ang.An-
gryYoungMen),debiutującychwroku1956,swobodniezwiązanychzpoglądami
lewicowo-liberalnymi,charakteryzującymisiębuntemwobeczastanejobycza-
jowościipozornejstabilizacjispołecznej.Nazwa6zostałapodobnowymyślona
przezGeorge’aFearona,aleutrwaliłająrecenzjaKennethaTynana(krytykauThe
Observer”),omawiającasztukęJohnaOsborne’aMiłośćigniew(LookBackin
Anger,premiera:8maja1956wRoyalCourtTheatrewLondynie,wPolsce:1957).
Tynanpisał,żeOsborne’owiudałosięumieszczenienajednejsceniewojnypłci
iklas,codałoskostniałemuteatrowiusolidnegokuksańca”
7
.StylMiłościigniewu
kontrastowałzdystyngowanymiicenionymiwtedydziełamiTerence’aRattiga-
na8.NiemożnajednakabsolutyzowaćnowatorstwaMiłościigniewu.Dramaturg
wswojejsztucestarałsięodrzucićupodobaniado-hołubionejprzezklasęśred-
nią-usztukidobrzezrobionej”
,aleformalniejegoutwórnieokazałsięzaskaku-
jący.Nowatorstwodotyczyłoużytegojęzyka,miejscaakcji9ioczywiściegniewu
głównegobohatera.RokwcześniejwWielkiejBrytaniipowstałachybanajbardziej
prekursorska(podkażdymwzględem)sztukaSamuelaBeckettaCzekającnaGo-
dota,ale-jaktwierdząbadacze-niestałasięonadlaAnglikówtakrewolucyjna
jakdramatOsborne’a
10
.Stwierdzeniemożliwedoobronienia,jeśliweźmiesię
poduwagęfakt,żeBeckettaczytanoraczejwkontekścietradycjieuropejskiejniż
brytyjskiej.Osbornezaśbezczelnie(choćbardziejwtreściniżformie)atakował
swojepodwórko,pozostającbuntownikiemuzwewnątrz”11.SztukaBeckettapo-
kazuje,żeteatrbrytyjskiprzedrokiem1956wcaleniebyłtakzachowawczy,jak
mogłobysięwydawać.WedługAndrewSandersa,wtwórczościzarównoChristo-
6
ZdaniemWojciechaLipońskiego,nazwęzapożyczonozirlandzkiegoutworuLesliePaula
AngryYoungMen.WojciechLipoński,op.cit.,s.748.RobertShailzaznacza,żeobienazwy(uży-
wanezamiennieangryyoungmanorazkitchensink)byłypoczątkowostosowaneprzezprasęjako
określeniapejoratywne.RobertShail,TonyRichardson,ManchesterUniversityPress,Manchester,
NewYork2012,s.20.
7MalcolmBradbury,TheModernBritishNovel,PenguinBooks,London2001,s.315.
8Wartonadmienić,żesztukaRattiganastałasięteżbodźcemdlaShelaghDelaney,którapo-
dobnonapisałaSmakmioduzirytowanasalonowymstylemVariationsonaTheme.WojciechLi-
poński,op.cit.,s.749.
9
AndrewSanders,TheShortOxfordHistoryofEnglishLiterature,OxfordUniversityPress,
Oxford2004,s.586.
10Cowcalenieoznacza,żeOsborneniemiałproblemówzwystawieniemswojejsztukioraz
żezachwyciłaonawszystkichkrytyków.Więcejnatentematw:JohnC.Tibbetts,BreakingthePro-
scenium…[w:]TheCinemaofTonyRichardson:EssaysandInterviews,podred.JamesaM.Welsha,
JohnaC.Tibbettsa,StateUniversityofNewYorkPress,Albany1999,s.57-59.
11AndrewSanders,op.cit.,s.590.
10
