Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
czenietakieokazałosięjednakpozorne.Wartoprzypomniećpokrót-
cezmaganiapoetówzpierwszejpowojennejdekadyzwielkądzie-
więtnastowiecznątradycją,sąonebowiembezpośrednimpunktem
odniesieniadlanadchodzącymwrazzprzełomemzmian.Ponadto
DwudziestoleciejestdlaMiłoszatymczasem,wktórymkształtowa-
łysiępodstawyjegoświatopoglądu,takżewkwestiachartystycz-
nych,estetycznychiściślepoetyckich,iztegowłaśnieokresudatują
sięjegopóźniejszeskłonnościczyidiosynkrazje
20
.
Jakwiadomo,początekepokiniesprzyjałromantykom.Odzys-
kanieniepodległościpo123latachniewoliuwolniłoliteraturęod
brzemieniaobowiązkównarodowychispołecznych,ciążącychna
niejodponadwieku.Wszystkieniemal
21
grupypoetyckie,któreza-
istniałyuproguDwudziestolecia,wolnośćliteraturypojmowałyprze-
dewszystkimjakowyzwoleniezromantycznychmitów(zwłaszcza
wichmłodopolskiejwersji).Rzeczjasnaniebyłotorównoznaczne
zprzekreśleniemwartościromantyzmu;oddawanonależnemuho-
nory,widzącwnimsztukęjedynieprawdziwąiodpowiadającądu-
chowiczasówwokresienarodowegozniewolenia,leczstwierdzano
zarazemdrastycznąnieprzystawalnośćjegopropozycjiideowych
iestetycznychdonowej,całkowicieodmiennejrzeczywistości.
Pomimotejdezaktualizacji,wyzwoleniespodwpływówwiel-
kiejtradycjiniebyłołatwe.Jaksłuszniezauważająbadaczeliteratu-
ryDwudziestolecia,Hpoezjaokresumiędzywojennegorozpoczęła
siępodznakiemantyromantyczności”
22
.Odrzucanoprzedewszyst-
kimromantycznąkoncepcjępoezji,przypisującąliteraturzerolę
przywódcząiwieszcząoraznegowanoobrazpoetywyobcowanego
zespołecznościiżyjącegozniąwkonflikcie.
___
___
___
___
___
___
___
___
20
Por.J.Błoński,Umiejętnośćodnawiania.Zprof.J.BłońskimoCzesławieMiłoszu
rozmawiająT.FijałkowskiiA.Franaszek,HTygodnikPowszechny”2002,nr9:HWdu-
żejmierze[...]przekonaniaMiłoszasązakorzenionejeszczewDwudziestoleciu
międzywojennym,tutkwiąźródławielujegopóźniejszychskłonnościczyidiosyn-
krazji.Niemauniegogwałtownychzmianpoglądów,raczejichgenialneprzepra-
cowywanie.Tozresztąjestcechawielkichpisarzy”.
21
Zwyjątkiemekspresjonizmu,któryjednaknieodegrałwiększejroliwpoezji
Dwudziestolecia.
22
M.Głowiński,J.Sławiński,Wstępdo:Poezjapolskaokresumiędzywojenne-
go.Antologia,cz.I,BNI253,Wrocław1987,s.XCIV.
∼23∼
