Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
PiotrStawiński
SPOŁECZNYWYMIARISLAMU
WdniuswojejśmierciMahomet(Muhammad)zostawiłramypolitycznej
wspólnotyzbudowanejnanowejtożsamościreligijnej.Chrześcijaństwoiju-
daizmznanebyłymieszkańcomArabii,jednakpanującąreligią(religiami)na
terenieHidżazubyłpoliteizmzelementamianimizmu(kultduchówmiesz-
kającychwdrzewach,strumieniach,górach),ofiaramizezwierzątikultem
czarnegokamieniawMekce.Tanowatożsamośćbyłasyntezątradycyjnych
wierzeńiobyczajówarabskich,elementówjudaizmuichrześcijaństwa,zin-
nymrozłożeniemakcentównafundamenciewiarywjedynośćBoga.
Bardzosilnyakcentwspólnotowy,skierowanynajpierwdożydów
ichrześcijan,ostatecznieznalazłinnychodbiorców,codoprowadziłodo
powstanianowejreligii,chociażwrozumieniujejwyznawcówbędącej
kontynuacjąiostatecznymdopełnieniemwcześniejszegoobjawienia.Nowa
lojalnośćreligijnaniedzieliła,leczwznacznymstopniuintegrowaładotych-
czasowezwiązkiplemienne,klanowe,etnicznepodnowympraweminowym
autorytetempolitycznym
1
.Zatemhidżra,ucieczkaMuhammadazMekkido
Medynyw622roku,towsensiechronologicznympoczątekummy.Przej-
ścieodwięzówpokrewieństwadospołecznościopartejnawspólnejwierze.
Odpierwszegowiekuhidżrywszybkimtempieprzebiegałyprocesy,
przezktórewcześniejprzechodziłybardziejrozwiniętespołeczeństwaBli-
skiegoWschodu.Następowałokształtowaniesięstrukturpaństwowych,gru-
pyplemiennezyskiwałynowątożsamośćkulturowąwynikającązprzynależ-
nościdowspólnotyreligijnej(monoteistycznej),jednocześniepodwpływem
kontaktu-iobustronnychoddziaływań-zinnymikulturami,podlegając
stratyfikacjiirozwarstwieniucharakterystycznemudlainstytucjiocharak-
terzemonarchicznym.Procespodbojubardziejrozwiniętychludówniebył
wdziejachczymśwyjątkowym,specyfikapolegałanatym,żenbarbarzyńcy”
1
I.M.Lapidus,AHistoryofIslamicSocieties,CambridgeUniversityPress,Cambridge
2002,s.28-29.
