Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
SejmowarezydencjaZygmuntaIwPiotrkowie
45
nyzelementówpochodzącychzdwóchróżnychportali,nacowskazuje
znacznaróżnicawszerokościobramieniaigzymsu,którypierwotnie,przed
zamontowaniemnaklatceschodowej,służyłzapewnejakoławajednego
zpałacowychokien(il.15–16).Ławyokienneukształtowaneanalogicznie
il.15-16
dotegorzekomegogzymsuznanesązikonografiiizachowanychreliktów.
Wątpliwościcodoautentycznościwzbudzazresztącałaklatkaschodowa
rezydencjipiotrkowskiej,przezbadaczyporównywanadoklatkiSchodów
PoselskichnaWawelu
33
.Dotychczasniebranopoduwagępoważnych
zniszczeń–zwłaszczawewnętrzach–jakichpałacwPiotrkowiedoznał
podczaswalkzokupującymimiastowojskamiszwedzkimiw1657roku
34
.
Obecnykształtklatkischodowejmożepochodzićzczasówodbudowypa-
łacu,przeprowadzonejpodkoniecXVIIwiekuzinicjatywystarostyMi-
chałaWarszyckiego,któregoherbwidniejenabarokowymportaluwwej-
ściudodawnejkomnatykrólewskiej.Przebudowęklatkischodowejmogli
przeprowadzićrównieżRosjanie,którzyw1869rokurozebralinajwyższą
kondygnacjępałacu,przekształcającgonacerkiewgarnizonową.Możliwe,
żepierwotniebiegischodówbyłysklepioneznacznieniżej,awpartiach
wchodzącychdownętrzasieniposiadałykonstrukcjędrewnianą
35
.Również
wejściezzewnątrznaklatkęschodowązostałoprzekształcone,zapewne
właśnieprzezRosjan.Pierwotnewejściebyłoszerszeiniższe.Wpartiika-
miennegocokołubudowlizachowałysięjeszczejegoślady,wrazzmiejscem
osadzeniałukuodciążającego,naktóredotejporybadaczerezydencjipiotr-
kowskiejniezwracaliuwagi(il.17–18).
il.17-18
Bryłapałacupiotrkowskiegowswoimpierwotnymkształciebardziej
niżobecniedeterminowaławieżowycharakterbudowli,dostrzeganyprzez
współczesnych,określającychrezydencjękrólewskąjakoturris
36
.Mimoże
33
Takąanalogiędostrzegłaporazpierwszy:T.Jakimowicz,„TurrisPyothrkovien-
sis”...,s.25.
34
Zopisówpałacusporządzonychpo1657rokuwynika,żewszystkiewnętrzapała-
cubyłypoważniezniszczone,por.J.Pietrzak,Zamkiidworyobronne...,s.98.
35
Jednoznacznerozstrzygnięciemogłybyprzynieśćdopierobadaniaarchitektonicz-
ne,związanezczęściowymzbiciemobecnychtynków,którychniemiałemmożliwości
przeprowadzić.Niestetyniezachowałasię(lubnigdyniezostaławykonana)dokumen-
tacjazczasówodbudowypałacuwlatachsześćdziesiątychXXwieku,kiedyceglanelico
sklepieńklatkischodowejbyłoodsłonięte,umożliwiającokreślenieczasuichpowstania.
36
PałacwPiotrkowiejestokreślanyjako„wieża”wwiększościszesnastowiecznych
opisów,zarównokronikarskich,jakrównieżinwentarzowych,naktórepowołujęsię
wtejpracy.Wartozwrócićuwagętakżenaówczesnąliteraturępiękną,copotwierdza
choćbyfragmentPieśniośmierciKrólaJegoMiłościStaregoZygmuntaPierwszego,autor-
stwaAndrzejaTrzecieskiego:
