Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
30
Rozdział1
(1)przodkachbadźpochodzeniu,tworzącwięzypokrewieństwadlaspo-
łeczności.Umacniatopoczuciedumyiprzekonanieowybraniuspo-
łeczności.
(2)terytoriumojczystym;musizostaćstworzonaasocjacjaetnosuzteryto-
rium-nterytorializacjapamięci”.Najlepiejsakralizująterytoriumgroby
imiejscapamięci.Sammechanizmsakralizacjiwiążesięz:(a)powiąza-
niemświętychosóbzprzeszłościzodpowiednimimiejscami;(b)zwią-
zaniemterenuzespołecznościąjakocałością.
TymsamymSmithwskazujejakichtreścinależyposzukiwaćwmitachntoż-
samościowych”.Powinnywnichbyćobecne:
(1)relacjezinnymi(podziałswoi-obcy;poczuciewspólnotyipodobieństwa
donswoich”,różnicymiędzynswoimi”aninnymi”,ichodrębności);
(2)podziałhierarchiczny(relacjadominacjiipodległości;prawodoza-
właszczaniaisprzeciwu);
(3)organizacjaczasu-pamięćhistoryczna(znajdywaniewspólnejprze-
szłościbądźuznawaniezdarzeńzprzeszłościzanswoje”);
(4)organizacjaprzestrzeni(miejscauznawanezawłasnepoprzezsymbo-
licznepołączenieichzgrupą).
IdączkoleizasugestiamiAssmannadotegozestawunależałobydołączyćmit
początku,wyznaczeniapierwszegocyklu,zniegobowiemwywodzisięzdolność
dorewaloryzowaniawłasnychdziejówpoprzezprzyznanieimmiejscawplanie
kosmicznym,orazmitologięheroicznąopartąnadokonaniachprzodków
9
.Zda-
niemVansiny,naktórymwzorowałsięAssmann,mitypochodzeniałączązesobą
plankosmiczny(kosmogonia)zetnicznym(etnogeneza)namocymetaforyzacji
zasadtaksonomicznychiklasyfikacyjnychprzezukładgenealogiczny:
Pojawiasiępierwszaistota,któradajepoczątekkolejnym,łączącymsięwparyirodzą-
cymdalszepotomstwo.Paradygmatpozwalanawyrażeniewtensposóbrelacjimiędzy
różnymigrupamiludzijakteżmiędzyróżnymigatunkamizwierząt,rośliniduchóworaz
ichrelacjidoludziwjednymprocesiestwórczym10.
Zkoleiheroicznibohaterowie,mitycznibądźlegendarni,stanowiąźródło
identyfikacjidlakolejnychpokoleńczłonkówspołeczności,tymsamymzapew-
niająctrwałepodstawyetnosowi,którymimozmiennościswoichczlonkówsta-
nowiniezmiennąideologiczniecałość.Osobistezwiązkizmitycznymipostacia-
mioznaczajązarazemosobistą,emocjonalnąwięźzsymbolizowanąprzeznich
zbiorowością,atakżezjejhistorią11.
9nNajlepszymprzykładem...jestaustralijskawiarawduchyprzodków,którychczynyiwę-
drówkipoziemidostarczająmodelidlawszelkichludzkichdziałań,odświątecznegorytupo
wiązaniebutów”,zob.J.Assmann,Pamięćkulturowa...,dz.cyt.,s.73.
10J.Vansina,OralTraditionasHistory,Madison1985,s.21-22.Analogiczniewidzitękwe-
stięToporow:В.Н.Топоров,Космогоническиемифы[w:]A.Токарeв(рel.),Мифынародов
мира,t.II,Москва1987,s.6-9.
11P.Weinreich,V
.Bacova,N.Rougier,BasicPrimordialisminEthnicandNationalIdentity,
[w:]P.Weinreich,W.Saunderon(red.),AnalysingIdentity:Cross-Cultural,SocietalandAnalytical
Contexts,NewYork2004,s.120-121.
