Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
9
Sebuyamiałwypadekizginął.Bialiludziebędąszukaćróżnychprzyczyn.
Naprzykład-żezepsułysięhamulce.Aletakiemyśleniedoniczegonie
prowadzi,nicnieobjaśnia.BodlaczegowłaśnieSebuizepsułysięhamulce?
Przecieżtegosamegodnianacałymświeciejechałymilionysamochodów,
któremiałydobrehamulce,awłaśnieSebuya-złe.Dlaczego?Bialiludzie,
którychmyśleniejestprzecieższczytemnaiwności,powiedzą,żeSebuize-
psułysięhamulce,bozawczasuniepomyślał,abyjesprawdzićinaprawić.
AledlaczegowłaśnieSebuyamiałpomyśleć?Przecieżtegosamegodnia
milionyitd.,itd.
Widzimywięc,żesposóbrozumowaniabiałegoczłowiekaprowadzido-
nikąd.Gorzej!Białyczłowiekustaliwszy,żeprzyczynąwypadkuiśmierci
Sebuibyłyzłehamulce,sporządzaotymprotokółizamykasprawę.Za-
myka!Kiedyonawtymmomenciepowinnasięwłaśniezacząć!BoSebuya
zginął,gdyżktośnaniegorzuciłczary.Tojestprosteioczywiste.Niewiemy
natomiast,ktobyłtymsprawcą,itowłaśniemusimyterazustalić2.
Zależnieodtego,którypunktwidzeniaprzyjmiemy,ztejpełnej
orientalizującychstereotypówrozmowywyłaniasiębądźtosmutny
obrazndzikich”nierozumiejącychnajprostszychrelacjiprzyczynowo-
-skutkowych,bądźteżtragicznawizjanbiałychludzi”niedostrzegają-
cych,żesensysąważniejszeodfaktów.Obydwajrozmówcyzgodząsię
niewątpliwie,żenchodzituoprawdę”
,każdyjednakpytaoniąnaswój
sposób.PytaniePodróżnika,obdarzonegoprecyzyjnąwyobraźniąinży-
niera,pozwolimubyćmożedociec,jakzginąłpechowiec,anawetco
byłotegoprzyczyną;nigdyjednak-cowyraźniewidziTubylec-nbiały
człowiek”niepoznaodpowiedzinanaprawdęważnązagadkę,napyta-
niendlaczego?”
.Zpodsłuchanejrozmowywynikawięcjasno:myślenie
racjonalneimyśleniemitycznetodwaróżnesposobyujmowaniarze-
czywistości.nCzłowiekcywilizowany”wyjaśniaświatwedługłatwych
