Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
12
Mizoginia
sprowadzonedoroliżonyimatki,wykluczonezesferypu-
blicznej.Ichgłównymicnotamimająbyćposłuszeństwoiro-
dzeniedzieci.Najwięksigreccyfilozofowie—PlatoniAry-
stoteles—uważalikobietyzaistotyniższejkategorii.Ary-
stotelestwierdziłzjawnąpogardą,żekobietato„nieudany
mężczyzna”,pomyłkanatury.PreferowanowGrecjizwiązki
homoseksualne,zkobietąmężczyznałączyłsięjedyniewce-
luprokreacji.TowłaśnienarodzonawGrecjiliteraturazacel
atakówobierzekobietyistworzyszeregstereotypów,które
przetrwająstulecia.SatyrykSemonideszAmorgoswVIIwie-
kup.n.e.wywodziłkobietyodnieczystychzwierząt—świń,
osłówipsów—awielkihistorykHezjodtwierdził,żekobie-
tatokwintesencjazła,którąZeusstworzyłjakopułapkędla
śmiertelnych.
Rzymianieprzejęlimity,religięifilozofięodGreków.
Olimprzymskibyłjeszczebardziejspatriarchalizowanyniż
grecki,apraworzymskie(którepotemprzejęłaEuropa)3
równieżupośledzałokobietę,wykluczającjązżyciapublicz-
negoipoddającwładzyojcaimęża.Wprawietymkobieta
traktowanabyłajakoprzedmiot,aniepodmiot,miałaograni-
czonemożliwościdysponowaniamajątkiem,dziecinależały
niedoniej,leczdoojca.
Nieulegawątpliwości,żenałożeniesięnatradycjęsta-
rotestamentowąwpływówkulturygreckiejirzymskiejległo
upodłożarosnącejniechęciipogardywobeckobietwstule-
ciachnastępnych.Byłyteżiinneczynniki.Upodstawformo-
waniasięśredniowiecznejEuropyleżałyszybkirozwójile-
galizacjachrześcijaństwa,któreogarnęłocałyBasenMorza
Śródziemnego,szerzyłosięwśródbarbarzyńskichplemion
germańskich,atakżewEgipcie,AzjiMniejszej,Syrii,Grecji,
wywierającogromnywpływnakulturę,systemywartości,ży-
ciespołeczne.
3Por.:FraueninSpätantikeundFrühmittelalter.Lebensbedingungen,Le-
bensnormen,Lebensformen,red.WernerAfeldt,UrsulaVorwerk,JanThor-
becke,Sigmaringen1990;MaryR.Lefkowitz,DieTöchterdesZeus.Frauen
imaltenGriechenland,DTVWissenschaft,München1995;JaneF.Gardner,
FrauenimantikenRom,C.H.Beck,München1995.
