Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
DYGRESJAoprzyszłości
Bezpamięciniesposóbprzewidziećprzyszłości,anioniejmyśleć.Nie
możnajejsobiewyobrazić.Dlategohistoria-jakonauka-ugruntowała
naszeprzeświadczenieotym,żepoznającprzeszłość,jesteśmywstanie
przeniknąćto,conastąpi.Oilewśredniowieczuprzeszłośćistniałatylko
dlastosunkowoniewielkiejgrupyuczonych,otylewrenesansiestajesię
ona(wrazzodkryciemchronologii,czasuizegarów)częściązbiorowej
świadomości.Bezpośrednispadkobiercyrenesansueuropejskiegożyją
jużwprzeświadczeniu,żewiedzaoprzeszłościjestjednymzpodstawo-
wychkryteriówokreślającychczłowiekawykształconego,Hhumanistę".
Corazbardziejpowszechnastajesięzbiorowaświadomośćtego,conadej-
dzie,wwymiarzewiększymniżrodzinainajbliższeotoczenieczłowieka.
Rozrastasięprzestrzeńprzyszłości,choćnadaljestonawznacznejmie-
rze(wsensiebudowy)przedłużeniemteraźniejszości.Światprzewidy-
wanybędzietakijakobecny,wsensiematerialnymispołecznym,zalud-
nionyconajwyżejprzezinnychludzi.Przyszłośćbyławjakimśznaczeniu
stabilna,stanowiłarozciągniętąteraźniejszość.Dawałasięwyobrazić,
przynajmniejwsensiematerialnym.Itakmiałobyćdokońcaświata.
Atenbyłblisko.Nieto,coteraz-trzyczyczterymiliardylat;inibykto
matosobiewyobrazić?
Dzisiaj,pozanaiwnymibądźzadufanymiwsobiewyjątkami,niemamy
jużdawnejwiarywHnieśmiertelność",jakązapewniaćnammiaływieko-
pomnedziełaiczyny.Piramidy,świątynie,obeliski,wiersze,rzeźby,książ-
kiiobrazy.WojnyświatowepodważyłyHwieczność",obozykoncentracyjne
sprawiły,żeHczłowiek"przestałbrzmiećdumnie,azagrożenienuklear-
neobróciłowperzynęnadziejenaprzetrwanie,choćbywmarmurze,
wdrukuczyspiżu.Światłowodyipamięćkomputerowateżniedajągwa-
rancji-jakżełatwojeuszkodzić,zniszczyć,niemówiącotym,żebezprą-
duniedasięznichkorzystać.Podobnonośnikizacierabezpowrotnie
liszajczasuitodośćszybko.Alechociażtęsłabośćdasięzapewnezaczas
jakiśwyeliminować,toitakstanowitopamięćuzależnionąodskompli-
kowanychurządzeńienergii,aprzeztozawodną.Niemówiącjużotym,
żekoniecnaszegoświatajestrealnością,wynikającązprawfizykiiastro-
fizyki:Słońcekiedyśzamienisięwsupernową,apotemzgaśnie,spaliw-
szywcześniejswojeplanety.Ateoriapulsacjiwszechświataprzekonuje
(niewszystkich!),żepoosiągnięciujakiegośmaksymalnegopunktuweks-
.22.
