Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
25
„Normatajakozasadaotreścinegatywnejstwierdza,żeosobajesttakimdobrem,zktórym
niegodzisięużywanie,któreniemożebyćtraktowanejakoprzedmiotużyciaiwtejformiejako
środekdocelu.Wparzeztymidzietreśćpozytywnanormypersonalistycznej:osobajesttakim
dobrem,żewłaściweipełnowartościoweodniesieniedoniejstanowitylkomiłość”45.
Dlategoteżwartośćprzyjemnościjestniższaniżwartośćosoby–osobaniemoże
stanowićśrodkadocelu,jakimjestosiągnięcieprzyjemności.
2.Seksualnośćjakomiejsceurzeczywistnianiawartości
Przyjemnośćseksualna,miłość,prokreacjatowartości,którenapłaszczyźnieżycia
seksualnego,atakżecałegożyciaczłowieka,odgrywająważnąrolęiktóreznajdują
swojeodzwierciedleniewróżnorodnychklasyfikacjachwartości.
AndrzejGrzegorczyk–jaksamzaznacza–opierającsięnapsychologiczno-
-fenomenologicznymwglądziewstrukturęwartościludzkich,rozróżniawartościwi-
talneiduchowe.Zkoleiwartościwitalnedzielina:wartościstanuciała,wartościrela-
cjizinnymiorazzotoczeniem,tzw.wartościwitalnesytuacjizewnętrznej46.
Wartość,jakąstanowiekstazaerotyczna,zaliczanajestprzezGrzegorczykado
wartościrelacjizinnymi,atakżeczęściowodowartościstanuwłasnegociała.Wartość
ta,zwykleprzeżywanapodczasaktuseksualnego,możerealizowaćsięwbardzoróż-
nychzachowaniach.Jejelementy–zdaniemautora–odnaleźćmożnanietylko
wpieszczocieczypocałunkach,alenawetwdrobnejkokieterii47.Cowięcej,kultura
isubtelnośćprzeżyćsprawia,żeżycietowarzyskiezwiązanejestwdużymstopniu
zróżnymielementamiekstazyerotycznej,połączonymizinnymiwartościami.
Jednocześnie,rozpatrującpłaszczyznęzachowańerotycznych,autorzauważa,że
wielumłodychludziwyłączatęsferężyciaspodintelektualnejkontroli.Samadialek-
tykażyciazawierawsobiespontanicznośćikontrolę.Intelektualnemupragnieniu,aby
nadwszystkimwswoimżyciupanować,sprawowaćkontrolę,wszystkonazywać
ioceniać,przeciwstawiasięprzekonanie,żetylkoto,coniekontrolowane,czysto
spontaniczneipozostającepozawszelkimiocenami,możebyćpiękneidawaćpraw-
dziwąradośćżycia.Grzegorczykuważa,żemiędzyzachowaniamispołecznymiaero-
tycznymiistniejepoważnaróżnicawkontroli.Możebyćtak,żejednezachowania(np.
społeczne)będąpodlegaćstrukturzepoznawczej,ainne(np.zachowaniaerotyczne)
mogąsiękształtowaćpozaintelektualnąkontroląnapodłożuinstynktownychmechani-
zmów.Przyczynęowegostanurzeczywiążeautorm.in.zezróżnicowaniemjęzyka,za
pomocąktóregodorośliprzekazująmłodzieżyinformacje,jakmożnabyanalizować
Wdoznaniachprzyjemnościowychtkwiąrównieżznacznewartościpozytywne”.Ponadtopozostajepyta-
nie:czyprzyporządkowanieprzyjemnościwzględemprokreacjijestjedynąmożliwązasadąuregulowania
seksualnychdoznańprzyjemnościowych?Zob.T.Ślipko,Życie…,s.178.
45K.Wojtyła,Miłośći…,s.42.
46A.Grzegorczyk,Próbatreściowegoopisuświatawartościijejetycznekonsekwencje,Wrocław
1983,s.21.
47Tamże,s.24.
