Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
36OMAŁGORZATAVRAŽIĆ
obcej,śledzeniewszelkichflduchowychmanifestówEuropy”,nauka-
zykówobcych:francuskiego,włoskiego,aleiczeskiego,polskiegoczy
rosyjskiego(dotejporypowszechnieznanebyłyjedyniełacinainie-
miecki),inicjowanieprzekładówliteratury,tekstównaukowych,itp.,in-
formowanieoautorachzagranicznych(literaturaromańska,germańska,
skandynawska,anglojęzyczna),alerównieżsłowiańskich,atymsamym
budowanieśrodkowoeuropejskichwięzówwtymkręgu.Jednymznaj-
starszychuczniowskichkółliterackichbyłoKonwiktorskieTowarzystwo
CzytelniczeKrólewskiegoSzlacheckiegoKonwiktuwZagrzebiu.Dzia-
łałood1842roku,wydawałowewnętrznepisma,naprzykładflDomo-
vina”(ukazywałasięnieregularniewlatach1859–1914),flListak”czy
flAlmanachmłodzieżykonwiktorskiej”,podlegająceinterwencjicenzu-
ry,zamykano,jelubkonfiskowano,twórcomzabranianopublikowania
podwłasnymnazwiskiem,itp.Toztychgrupwywodziłasięsporagrupa
przyszłychliteratów(równieżmodernistów),aichliterackieczasopisma
zainicjowałydążeniadoeuropeizacjirodzimejliteratury6.
Wydarzeniemintegrującymmłodzieżbyłyantywęgierskiemanife-
stacjeipublicznespalenienaplacubanaJelaciciawZagrzebiuwęgier-
skiejflagiw1895roku,podczaspobytuFranciszkaJózefaI.
Przyjazdcesarza[ś]miałbyćprzypieczętowaniempacyfikacyjnejpolityki
banaKhuenaHederváry,którystałsięsymbolemdługoletniegowęgier-
skiegodespotyzmu.Banliczyłrównieżnaprzychylnąocenęswojejpoli-
tykikulturalnej;wykorzystałwtymcelumomentotwarcianowegoteatru.
Jednakniespodziewanewydarzenia,jakienastąpiłyztejokazji,zburzyły
wszelkienadzieje,stałysięrównieżpoczątkiemnowego,realniejszego
stanowiskaopozycyjnychpartiichorwackich.Naoczachcesarza,węgier-
skichministrówipremieraBanffyegostudencizagrzebscyurządzilipoli-
tycznąmanifestację,wymierzonąprzeciwWęgrom,apopierającąpolitykę
6S.Marijanović,Chorwackaliteraturafndesiècle’uwkontekścieśrodkowoeuro-
pejskim.„Młodzi”iliteraturaeuropejskawczasopiśmie„Mladost”,[w:]Narodowyipo-
nadnarodowymodelkultury.EuropaŚrodkowaiPółwysepBałkański,B.Zieliński(red.),
Poznań2002,s.62–65oraz70.