Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.Wstęp
1.1.Ołówikadmwśrodowiskuglebowym
Metalemogądostawaćsiędoglebywwynikuwietrzeniaskałmacierzys-
tych,zktórychpowstałagleba,opaduatmosferycznychpyłówideszczy,roz-
łożonegomateriałubiologicznegolubwrezultaciedziałalnościróżnorodnych
źródeł
antropogenicznych
(Kabata-Pendias,
Pendias,
1999).
Wprzypadkunaturalnychźródełstężeniametaliwglebachzregułynie
wysokieiniestanowiązagrożeniadlaorganizmówżywych(Ross,1994a;
Kabata-Pendias,Pendias,1999).Takieilościmetaliwglebach
zobszarówsłabolubniezanieczyszczonychwwynikudziałalnościczłowieka
uznawanezanaturalneiokreślanejakotłogeochemiczne.Wprzypadkugleb
polskichdlatakichmetali,jakCdiPb,określonoichtłageochemicznenapo-
ziomie(mg/kggleby):Cd0,2010,22,Pb14120(Terelakiwspółpr.,
1997a;Kabata-Pendias,Pendias,1999).Naterenachniezanie-
czyszczonychprzezprzemysłmożnateżspotkaćpewneobszary,naktórych
pokładyrudmetaliusytuowanewpowierzchniowychwarstwachskorupy
ziemskiejiwzwiązkuztymkoncentracjemetaliwtychglebachwysokie
(Karczewskaiwspółpr.,2006).Wtakichmiejscach,zregułyoniewiel-
kiejpowierzchni,rozwójwiększościgatunkówroślinjestograniczonylubnie-
możliwy.Występujątamspecyficznegatunkilubekotypygatunkówpospoli-
tych,wykazująceodpornośćnametale(Ernst,1990;Rostański,1997;
Brej,1998;Grodzińskaiwspółpr.,2000;Reeves,Baker,2000;
Szarek-Łukaszewska,Niklińska,2002;Wierzbicka,Ro-
stański,2002).
Natomiastznaczniewiększeobszaryzajmująglebyzwyższąwstosunkudo
tłageochemicznegozawartościąmetali,będącąwynikiemprzemysłowejigospo-
darczejdziałalnościczłowieka.Wrezultacieemisjizanieczyszczeńzeźródełan-
tropogenicznych(kopalnie,hutymetalinieżelaznych)dochodzibardzoczęsto,
szczególniewokółemitorów,doznacznegonagromadzeniawglebachCdiPb
(Kucharskiiwspółpr.,1994;Ross,1994a;Terelakiwspółpr.,
11