Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ROZDZIAŁV
Majakowskiegojużbyłwewczesnychlatachdwudziestych,jużza
czasównDźwigni”byłwpływpismanNowyjLEF”.Jakciwiado-
mo,wszystkotozostałopotemrozgromione.Tobylihiperkomuni-
ści,którzynierozumieli,naczympolegazabawa.Onibralinaserio
teorięmarksistowską,wtymsensie,żeuważalizajednązgłównych
wartościkomunizmuniszczenieświatawartościdrobnomieszczań-
skich,pięknadrobnomieszczańskiego.Abyłowręczodwrotnie,cho-
dziłotuozdrobnomieszczanieniewielkichmas.Potemuważali,że
dążeniemkomunizmujeststworzeniespołeczeństwaindustrialne-
go–toprzekonanietaksiędzisiajprzyjęło,takrozpowszechniło,że
wostatniejdyskusjiRadiaWolnaEuropanatematstalinizmuNo-
wakowskiiwszyscyinnimówilijęzykiemIzaakaDeutschera5,że
stalinizmtobyłowłaśniewypracowaniewmękachspołeczeństwa
industrialnego.Niemapowrotudostalinizmu–teoriaDeutschera–
ponieważdzisiajspołeczeństwosowieckiejestjużspołeczeństwem
industrialnym.Niebędziemyterazmówilioterminienspołeczeń-
stwoindustrialne”,coonowłaściwieoznacza.Tojestmniejwięcej
taksamomglisty,łatwytermin,jakdzisiajsłowonalienacja”,które
samąnazwąmadaćodpowiedźnarzeczybardzoskomplikowane.
Cowłaściwieoznaczaspołeczeństwoindustrialne?Czymożnamó-
wićospołeczeństwieindustrialnymnaprzykładwPolscedzisiejszej,
atymbardziejjeszczewRosji?Aletojestinnytemat.Więconibrali
naserio,żetuchodziostworzenieurbanistycznegospołeczeństwa,
czyli:miasto,masa,maszyna.Iżeutwórliterackiczymalarskipo-
winienbyćtakzrobionyjakmaszyna.Racjonalizmmabyćodemo-
cjonalizowany,musibyćczystyracjonalizmdoprowadzonydokoń-
ca,racjonalizmfunkcjonalny,służącypewnymkołom,dźwigniom
społecznym,propagandzie.
Miłosz:Funkcjonalizmnp.Bauhausu.
Wat:Tak,oczywiście.Itu,niestety
,jestpewnaracjaIrzykowskiego
oplagiatowym–oczywiściezamocnesłowo–charakterzewszystkich
naszychprzewrotów
.Ale,powiedzmy
,byłoryginalny
.Szczuka,któ-
ryrozbiłBlok,właśniedlatego,żeonwłaściwienegowałmalarstwo.
Uważał,żesztalugowemalarstwocałkowiciesięskończyło,jużnic
niechciałrobić.Natomiastjedynezastosowanie,jakiemamalarstwo,
103
