Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ROZDZIAŁV
przyjechałnaodsłonięciepomnikaMickiewicza.Przyjechałjużznową
żoną,którąpoderwałwMeksyku.Francuzka,takadzielnainapewno
komunistka.Jeżelichodziopoetów–Olanigdyniebyłakomunistką,
alenaogółtuogromnąrolęodegrałyżony
.Ogromnąrolęwtympopy-
chaniupisarzykukomunizmowiodegrałyżony
,szczególnieŻydówki.
Miłosz:Kobiety,jakwiadomo,miarynieznają.
Wat:Tak.AragonożenionybyłzsiostrąLiliBrik,przyjaciółki
Majakowskiego.WięcEluardprzyjechałiukazałsięznimwywiad
wprasie.Ionpisałtak:Kiedyumarłamiżona,napisałemwiele
smutnych,tragicznychwierszy,wierszypełnychrozpaczy.Aletowa-
rzyszThorezpowiedziałmi,żeniewolnozatruwaćduszyproleta-
riatusmutkiem.Imiałrację.Terazjaprzerobiłemzakończeniatych
wierszy.Olazapytałago,czytobyłwywiadautoryzowany,aonpo-
twierdził,żetak.Prawieżezerwaliśmyznimstosunki.Tonaprzy-
kładzBroniewskim–no,niemówięoBroniewskimzostatnichlat,
kiedybyłjużruiną–zBroniewskimtobyłobyniemożliwe.Zżad-
nymznas.ZMajakowskimtobyłobyniemożliwe,chybażezMaja-
kowskimjużzostatnichczasów.WięcprzeskokFrancuzówbyłjakiś
inny,przejścieraczejjakieśinne.Potrzebainnegodziałania,potrze-
baodnowy.UAragonaprawdopodobnietobyłwpływżony.Tubyły
przyczynypozaintelektualne,pozaświatopoglądowe.
Miłosz:No,niekoniecznie.Pomijasztutajsurrealizm,którymiał
inne,oczywiścieprzeciwnezałożenianiżzasada:miasto,masa,ma-
szyna.Alesurrealizmbyłrewolucyjny.
Wat:Rewoltujący.Tutrzebaodróżnić,coSartremówioBaude-
lairze:Révolte,révolutionnaire.Surrealizmmiałtęrewoltę.Niewąt-
pliwie.Tosamomiałfuturyzmrosyjskiitd.Mnieniechodzioto,
czymbyłsurrealizm,tylkoomiejsce,gdziesiętoprześlizgnęłozsur-
realizmuwkomunizm.Jakiebyłymotywacje?
Miłosz:Codosurrealizmu,tobyłopodobneprzejściejak
wNiemczechweimarskich.Odjakiegośsarkazmumieszczańskie-
go,ironii,nihilizmu.
Wat:Niewątpliwiepolaryzacjaspołeczeństweuropejskich,
którasięzaczęławpoczątkachlattrzydziestych,wszędziebardzo
ostroszłanafaszyzujące,jeżeliniefaszystowskie,ugrupowania,
105
