Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
MÓJWIEK
Toznaczy:grozaijednocześniefascynacja.Itujestjeszczejedna
rzeczbardzoistotna,którąwartopodkreślić.Znowujedenzpunk-
tów,którynapozórwydajesię,żepowinienbyłodpychaćodkomu-
nizmu,aktóryintelektualistów(mniewtymwypadku,alejamówię
zbiorowo,boprzykładówanalogicznychmógłbymprzytoczyćmnó-
stwo,ażpodzisiejszeczasy)niesłychaniefascynowałiprzyciągał.
Mianowicie,całetookrucieństwo.Całatakrewprzelanazarewo-
lucji,tenstrasznyPilniak.TenGołyjgod13.Tadzicz,którawyszłana
wierzch,towszystkoprzemawiałozakomunizmem.Boskorotrze-
bapłacićtakstrasznącenę...Janaprawdęniejestemokrutnikiem,
niemamwsobieniczokrucieństwa,możewwięzieniuzabijałem
wszyipluskwy,możezabijałemmuchy,gdymiałempięć,sześćlat,
potemtomibardzozbrzydło.
Miłosz:Piszeszwswoimwierszu,żeżółwie.
Wat:Wwierszutoniejestścisłe.Byłemprzyzabijaniu,alesam
niezabijałem.Niezabiłemanijednegożółwia.Oskarżyłemsięnie-
słusznie,Olaświadkiem.Nie,naodwrót,krewmnieprzeraża.Ale
wiesz,takrewwabstrakcji,takrewniewidziana,krewpodrugiej
stroniemuru,jakpiszePascalotejstronierzeki.Krewpotamtejstro-
nierzekiprzelana–jakczystaiwielkamusibyćsprawa,dlaktórej
przelewasiętylekrwi,itokrwiniewinnej.Toszaleniepociągało.
Tawielkacenarewolucji,któratudoprowadzaliberałów,sowieto-
logów.Któregośdniaobudziłemsięiwyszedłemzkomunizmu–to
dajepewienwglądwpsychologięintelektualną.Oczywiście,poza
tym,żesprawamusibyćbardzowielka,skorotyleniewinnejkrwi
sięprzelewa,skorotyleofiar...tujestjeszczejednarzecz,bozakłada
milcząco,żektoprzelewa?Nadziejaświata,ludzie,doktórychsię
manajwyższeibezwzględnezaufanie.DaistderHundbegraben.In-
telektualista,którystraciłzaufaniedowszystkiegoiwszystkich,nie
możeztymżyć.Prawda?Tojesttenpunktwyjścia.Dowszystkiego
iwszystkich.TojestmójLucyfer.Aleniemogłemztymżyć!Iwtedy
wybrałemsobieidolLenina.Religioznawcyzresztąwiedzą,żegdy
umierająwielkiereligie,wyłaniająsięreligiewypaczone–sekty.Za-
wszejesttak.Wtedysięwyłaniająbożki–tojesttacharyzmatyczna
wiedzawodza,jeszczeprzedStalinem,onjesttenjedyny,nikomu
92
