Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Choroba-defekt-literatura:perspektywybadanianarracjichorobowych
13
wobrębierodzimejhumanistykizauważyćmożnarozwójstudiównad
chorobą,takżedziękipojawiającymsięopracowaniomimonografiom9,
awrazznimizróżnicowanymjęzykomopisubadanegozjawiska,jakim
jestkulturowe,zapośredniczonewtekściedoświadczeniechoroby.Wśród
wydanychostatnionaukowychpróbusystematyzowaniawiedzynatemat
literackichnarracjichorobowychwartozwrócićuwagęnadwieksiążki:
Wniewoliciała.DoświadczenieutratyzdrowiaijegoreprezentacjeMałgorzaty
Okupnik(2018)iChorobajakoliteratura.StudiamaladyczneMonikiŁadoń
(2019).Okupnikdefiniujechorobęjakoutratęzdrowiaiwłaśnienabraku
budujeinterpretacjedoświadczeńchorobowych,natomiastŁadońkoncen-
trujesię-zaEmilemCioranem-napozytywnychaspektach,potencjale
itwórczejenergiichoroby.Obiebadaczkiakcentująznaczeniecielesno-
ściiciałajakomiejscaujawnianiasięsymptomów.Próbująteżwswoich
rozważaniachunieważnićopozycjęzdrowie-choroba.
Dyskurschorobypozostajewielogłosowy,odbiciewnimznajdująpoję-
ciazróżnychrejestrów,któreniedokońcasąjednoznaczneioczywiste,
anapewnowymagajądookreśleniaikonfrontacjizinnymiterminami10.
Mająonepłynnegranicedefinicyjneikomplikująróżneaspektyoma-
wianychzjawisk,podlegająinterpretacjom,aichdookreśleniewymaga
odwołaniasiędowieludyscyplin,przedewszystkim:medycyny,psychia-
trii,psychologii,filozofii,socjologii,kulturo-czyliteraturoznawstwa.
Wtensposóbrozszerzająsiękulturowekontekstymedycynyijednocześ-
niezwiększająmedyczneinklinacjeliteraturoznawstwa.Nastykupola
literaturoznawczegoimedycynypowstajemiejsceszczególne,wypeł-
nioneprzezpotencjałmedycynynarracyjnej(narrativemedicine),defi-
niowanejlapidarniejako„praktykamedyczna,którawie,cozrobić
zopowieściamipacjenta”
11
.Medycynanarracyjnapostrzegapacjenta
jakonarratora,asamąchorobęjakopowieść.Twórczyniątejkoncepcji
9
Warto,próczwymienionychmonografiiM.OkupnikiM.Ładoń,wskazaćnumer
„KulturyWspółczesnej”zatytułowanyHomomedicus(nr4/2019),wcałościpoświęconynar-
racjomhumanistycznymwnaukachmedycznych.
10
Zewzględunaliteraturoznawczy,anieściślepsychologicznycharakterpracy
pozwolęsobie,dlauproszczenia,używaćpojęć:„szaleństwo”,„obłęd”,„choroba”,„choroba
psychiczna”,„defekt”zamiennie.Mamświadomośćistniejącychmiędzynimiróżnicistaram
sięuwzględniaćmedycznekonotacjepojęcia„chorobapsychiczna”.
11M.Nowaczyk,Naszeżyciejestopowieścią.Czymjestmedycynanarracyjna?,„Medycyna
Praktyczna”2014,nr10,s.125.
