Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Mity,którewyszłyzobiegu
Ideakomorowejlokalizacjifunkcjiutrzymywałasięażdoczasówwikto-
riańskich,aleporazpierwszyzakwestionowałjąrenesansowyanatomzBelgii
AndreasWezaliusz.WprzełomowejksiążceDehumanicorporisfabrica(Obu-
dowieciałaludzkiego),wydanejw1543roku,Wezaliuszwykazałnapodstawie
sekcjizwłok,żeludzieniemajążadnychkomór,którychniemiałybyinnessaki,
copodważyłotezę,żesąoneźródłemodrębnychludzkichzdolnościumysło-
wych.Przyznałjednak,żenapodstawiesamejanatomiiniepotrafwyjaśnić,
wjakisposóbmózgstanowipodłożefunkcjiumysłowych.
TeoriękomorowąwbardziejprzekonującysposóbobaliłwXVIIwiekuTho-
masWillis,autorautorytatywnegodziełaAnatomyoftheBrain(Anatomiamóz-
gu)zilustracjamiChristopheraWrena.Opierającsięnaprzypadkachpacjentów
znabytymiuszkodzeniamimózguorazpacjentówzwrodzonyminieprawidło-
wościamiwbudowiemózgu,atakżenawykonywanychprzezsiebiesekcjach,
Willisprzekonująco(itrafnie)uzasadnił,żewielefunkcji,wtympamięćiwola,
mieścisięwzewnętrznychwarstwachpofałdowanejtkankimózgu–korzemó-
zgowej–któresąowielebardziejrozwinięteuludziniżuinnychzwierząt.Zde-
cydowanieodrzuciłmożliwość,żetakiefunkcjemogąmiećsiedliskow„pust-
kach”mózgu,jakjenazwał.Willisustaliłrównieżprawidłowo,żenerkowate
prążkowie(położonepodpółkulami)odpowiadazakontrolęruchową.
MimoargumentówisławyWillisaażdoXVIIIwiekuprzetrwałwnaucedog-
mat,żekoramózgowajestwłaśnietylkokorą–zewnętrznąwarstwązawiera-
jącąmnóstwonaczyńkrwionośnychiniewieleponadto.Dopieroznastaniem
dziewiętnastowiecznejfrenologii,którejtwórcąbyłFranzJosephGall,pełniej
docenionofunkcjonalneznaczeniekorymózgowej(patrzs.41).
Przypisy
1.
Finger,S.(2005).
MindsBehindtheBrain:AHistoryofthePioneersandtheirDisco-
veries.OxfordUniversityPress.
2.
Crivellato,E.,Ribatti,D.(2007).Soul,mind,brain:Greekphilosophyandthebirth
ofneuroscience.BrainResearchBulletin,71(4),327–336.
3.
Doty,R.W.(2007).Alkmaion’sdiscoverythatbraincreatesmind:Arevolutionin
humanknowledgecomparabletothatofCopernicusandofDarwin.Neuroscience,
147(3),561–568.
4.
Finger,S.(2005).
MindsBehindtheBrain:AHistoryofthePioneersandtheirDisco-
veries.OxfordUniversityPress.
36
