Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
EkspresjonistyczneinspiracjewtwórczościJosefaČapka
13
Dopierow1920r.,poukonstytuowaniusięugrupowaniaHZdroju”,
związkitezostałyprzerwane,wimięoparciasięorodzimątradycję
4
.
Temuzgodnemuprzypominaniuprzezczeskichbadaczyniemiec-
kichkontaktówartysty,towarzyszyłdoniedawnabrakzgodnościcodo
tego,czymożnagotraktowaćjakoprzedstawicielaczeskiegoliterac-
kiegoekspresjonizmu.NaprzykładJifiOpelik,autorpierwszejmono-
grafiitegotwórcy,wydanejw1980r.,polemizujączwłączaniemjego
wojennychopowiadańwtennurtprzytaczawypowiedziartysty,wktó-
rychdystansujesięonwobecekspresjonizmu.Krytykdajeteżdozro-
zumienia,żewówczesnejsytuacjiwkraju,niemieckiepismabyłydla
Čapkajedynąszansązaistnieniawobieguliterackim.Opelik,przedsta-
wiajączarazemszczegółowojegokontaktyzniemieckimruchemeks-
presjonistycznym,widzitupewnąsprzeczność.Jakpisze:
TapełnarezerwypostawaČapkawobecekspresjonizmuzjednejstrony
ajegobliskawspółpracazekspresjonistycznymiczasopismamizdrugiej,
niewydająsiębyćzesobąwzgodzie
5
.
Wdalszejczęściwywodupróbujetęsprzecznośćzłagodzić,wyjaśnić,
poprzezinterpretacjęsamychopowiadań.Szukawnichinspiracji
zarównoekspresjonistycznych,jaki,jaktookreśla,Hprzed-ekspresjoni-
stycznych”.Konkluzjajegorozważań,częstozresztąprzytaczanaprzez
badaczy,jestwświetlesamegowywodudosyćzaskakująca.Ostatecz-
niekwestionujeonbowiemekspresjonistycznycharaktertomuLelio
(HOileuzasadnionejestnazywanieprzedwojennegoČapkakubistą,
otyleniemożnawojennegoČapkanazywaćekspresjonistą”)
6
,chociaż
wtrakcieanalizywojennychopowiadańpisarzawskazujenaszereg
4
Szerzejnatematkontaktówpolskichugrupowańzniemieckimekspresjonistycz-
nymiczasopismamizob.:J.Ratajczak,Wstęp,w:Krzykiekstaza.Antologiapolskiego
ekspresjonizmu,wyb.J.Ratajczak,WydawnictwoPoznańskie,Poznań1987,s.5–31.
5
J.Opelik,op.cit.,s.123.Woryginale:HTotorezervovanéČapkovostanovisko
vfićiexpresionizmunajednéstraněajehoúzkśsoućinnostsexpresionistick-
ymićasopisynastranědruhénezdajisebytvsouladu”.Wszystkiecytaty,wcałej
książce(oileniepodanoinaczej),wprzekładzieautorki.
6
Woryginale:HMśsvéoprśvněninazyvatpfedvślećnéhoČapkakubistou,nelze
vżakvalećnéhoČapkanazyvatexpresionistou”,s.130.
