Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
DerfiegendeHolländer
15
przeciwnościamimężczyznapotrzebujeoparciawkobiecie,
którapozostajemubezwarunkowowierna.Zrozumiałejest,że
wątekwiernościSentynarzuciłsięWagnerowiwokresiemałżeń-
stwazMinną,cojednaknietłumaczytego,żepowracaonwcałej
jegotwórczości,choćwbardzoróżnychwariantach(np.wParsi-
faluwędrowcówjestkilku:król,kobieta,czarownik,aprostaczek
pozostajewierny,aleniekomuś,leczswemuzadaniu,któreaktyw-
nierealizuje).Możnapowiedzieć,żejesttokontaminacjamotywów
OdyseuszaiAhaswerusa-ŻydaWiecznegoTułacza(obawspomina
WagnerwswymkomentarzudoLatającegoHolendra)wtymsensie,
żewiernośćniejestzgórypewna.
WLatającymHolendrzemodyfikacjawątkupoleganatym,że
centralnąpostaciąjestnieHolender,leczSenta,itodotegostopnia,
żecałąhistorięniektórzy(inscenizacjaWoldemaraNelssona,Bay-
reuth,1985)interpretująjakorodzajobsesyjnejhalucynacjiSenty
(cojestinteresującymodwróceniemmarzeniaHolendraobyciu
wybawionym).Możnaprzypuszczać,żeobsesjaSentyjestefektem
działaniademonicznegomagnetyzmuHolendra-podobnasytua-
cjamamiejscewDrakuli,gdziejegoprzybycieprzeczuwająwariaci
(Wagnerinteresowałsięmagnetyzmem).PonieważHolenderiSen-
tamarząosobienawzajem,onamusimiećjegoportret(deskryp-
cjęokreśloną),żebysięnieminęli.Jestturomantyczny(awistocie
jużPlatoński-mithermafrodytywUczcie)motywwzajemnego
przeznaczeniadwojgaludzi.Skądinąd,spotkanietakichosóbnie
musiwcaleprowadzićdotego,żeużylidługoiszczęśliwie”imieli
gromadędzieci,jakKmiciczOleńką,bowszystkietakieparyWag-
neraginągwałtownie(wczystejpostaciprzydarzasiętowTrista-
nieiIzoldzie).Zresztą,wprzypadkuSentyiHolendrahappyendjest
zgórywykluczony,boonamabyćmuwiernadoswejśmierci,pod-
czasgdyonbędzienadalżeglował.Wtejsytuacjichybarzeczywiście
najlepszymwyjściemjestniezwłocznesamobójstwo.
CzynSentywiążesięzestarożytnymobyczajemcałopalenia
żonynastosiepogrzebowymmęża:zmarłydopierowtedymoże
spokojnieodejśćwzaświaty,gdyjegobliscypójdązanim(por.
śmierćBrunhildynastosiepogrzebowymZygfryda).Możnagoteż