Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Zatrudnioneosoby,którekilkalubkilkanaściemiesięcywcześniej
opuściłynazistowskieobozy,terazzmagałysięzcodziennymitrudno-
ściamiemigrantów16.Jednazestudentek,któresamodzielniezarabiałyna
swojeutrzymanie,napisała:„Niejesteśmywcaleniewdzięczni,lecznie
możemywciążdziękować[...]wskutekwojnyjesteśmyinni,niepodobni
donaszychrówieśnikówszwedzkich”17.JednakpowoliżyciebyłychwięŹ-
niówstabilizowałosię.Przykładówbyłowiele-CylaFolkenickpraco-
waławszpitalujakosprzątaczka,potemjakopomocnicapielęgniarekpil-
nieuczyłasięszwedzkiego.Pisałaosobie,żejestszczęśliwa,zadowolona
iwdzięcznaSzwedomzaratunekimożliwośćdalszegożycia18.Podobnie
GustawaWinkowska,pracującuszwedzkiejrodziny,spotkałasięzwiel-
kążyczliwościąiwsparciemzichstrony.Wspólniecieszylisięzotrzy-
manejwiadomości,żesynGustawyprzeżyłwojnęwPolsce19.Wątpliwo-
ścibudziłjednaksposóborganizacjipracy,dawniwięŹniowiebyliczęsto
rozrzucanipożnychpracodawcach,cozwiększałopoczucieosamotnie-
nia20.
Pozakończonejakcjirepatriacyjnejnastąpiłokresstopniowejstabiliza-
cji.Obywatelepolscy,którzyzdecydowalisiępozostaćwSzwecji,opuszcza-
liobozyipodejmowalipracęzarobkową.Stanowilionizbiorowośćzróżni-
cowanązarównopodwzględemnarodowościowym,jaki-jeszczebardziej
-społecznym.Reprezentowanibyliprzedstawicielewszystkichśrodowisk
igrupspołecznych21.Wnowychwarunkachwszyscybyliemigrantamiito
wjakiśsposóbichupodabniało.Podstawowymproblememdlakażdegoemi-
grantazPolskibyłakwestiautrzymaniasię.W1947rokuwSzwecjizatrud-
nionych
było5931obywatelipolskich,czyliszacunkowomożnaprzyjąć,że
67,6%znichposiadałopracęzapewniającąuzyskanieśrodkówdożycia,wtej
16HelenaSalska(1884-1956),ur.wPabianicach,mgrhistorii,przedwojnąbyłana-
uczycielkąwszkołachgimnazjalnych.PodczaswojnydziałaławPolskimZwiązkuZa-
chodnim.Uwięzionaprzezhitlerowcówznalazłasięwobozie,anastępniezostałaprze-
transportowanadoSzwecji.Należaładodrużynyharcerskiej„Mury”.DoPolskiwróciła
wlistopadzie1945,gdziepodjęłapracęwoświacie.
17Niejesteśmywcaleniewdzięczni,leczniemożemywcidziękować,„ViaSuecia”1946,
nr16,s.245.
18P.-K.Garde,dz.cyt.,s.157.
19Tamże,s.210.
20SE/RA/420275.12/F1,StatensArbetsmarknadskommissionsarkiv1940-1947,vol.5;
ErikHedfeldt,P.m.angåendedecentraliseringavarbetstillståndsgivningenförutlaningar,
Stockholm19.03.1946.
21H.Vigerson,VilkaegenskaperkarakteriserardenpolskaminoriteteniSverige?Konsken-
serförbildningsversamhet,w:Vuxenutbildingiutveckling.Problem-trender:rapportfrfin
symposiet„SociopedagogiskaaspekterpfidenSverige-polskaminoritetensbildningsbehov”,
red.W.J.Wojtowicz,Linköping1984,s.40;zdaniemsocjolożkiHalinyVigersoncha-
rakterystycznyjestskładspołecznyśrodowiskażydowskiego,gdyżodpowiadałoono
strukturzetejspołecznościzokresuprzedwojennego.Dogrupynależałoniewielurobot-
nikówprzemysłowych,rolnikówzaśprawiewcaleniebyło.Dominowalirzemieślnicy,
kupcyiprzedstawicielewolnychzawodów.
45