Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
18•DobrzesięmyślizeSłowackim…
Samzresztąniewartościowałmoralnienśrodkówintensyfikują-
cychżycie”37.Miciński,zaNietzschem,dzieliludzkośćnaindy-
widualistówitłum,ale,wbrewniemieckiemufilozofowi,pozosta-
wiaimperatywmoralnymiłościbliźniego.Tworzącnadczłowieka
wedługwzoruPopiela,Micińskistajejednakpostronieprawmo-
ralnych,którychźródłemjestabsolutnajaźń.
Floryńska,podsumowującmłodopolskieporównywanieSło-
wackiegoiNietzschego,zwracauwagę,żeprzewagęmoralnąprzy-
znanoautorowiKróla-Ducha.MetafizykaSłowackiegozawiera
bowiemideęBogajakoceluabsolutnego,postulatdoskonałości
zbiorowej,dostępnejnietylkowybranym,ideęnieskończonego
rozwojuiodpowiedzialnościzaspołeczeństwo.Nietzschetworzy
porządektylkoprzyrodniczy,aSłowacki–wizjęprzeanielenia,
wyzwoleniazwięzówmaterii.Nietzschepiszeopotędzeciała,
Słowacki–opotędzeducha.Słowackipozatymprzekraczaindy-
widualizmwmesjanizmie,wktórymMesjaszemstajesięgatunek
duchów38.
PrzedstawiającrolęfilozofiiSłowackiegowkształtowaniu
światopoglądumodernistów,Floryńskawskazujetakżezasadni-
czerozbieżnościmiędzyomawianymikoncepcjami.Jejzdaniem
wsprzecznościzmyśląpoetystojąpanteizmimonizm,pozatym
różnicedotyczągłówniekoncepcjiBoga.Moderniścizasadniczo
nieuznawaliBogaosobowegoitranscendentnego.NatomiastSło-
wacki,tuFloryńskaprzytaczauzasadnienieMarianaZdziechow-
skiego,nczułBogaiztymBogiemwolałrozmawiaćjakduch
zDuchemniżzatapiaćwnimswojeJa”39.Matuszewskidostrze-
gałwprawdziewdziełachpoetypanteizmimonizm(cospotkało
sięzostrąkrytykąLutosławskiego),aleautoraSłowackiegoino-
wejsztukinieinteresowałafilozofia.Opisywałtwórczośćpoety
37H.Floryńska:SpadkobiercyKrólaDucha…,s.110.
38Ibidem,s.86.
39Ibidem,s.64.
