Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
11
niejszaksiążkajestpróbąuzupełnieniatejdotkliwejluki.Niestanowizatemkomen-
tarzazbioruzagadektrzechwielkichkulturludzkości,alezarysteoriizagadkijako
jednegozpodstawowychelementówświadomościmitologicznej,współzależnego
zmitem,rytuałemczysymbolem.
Pracewybitnychbadaczykulturstarożytnych,jakJanaC.Heestermana14czyEri-
chaR.Doddsa15,pokazują,żenawetwdobiespecjalizacjinaukisyntezapozostaje
niezastąpiona.Maonaprzewagęnadszczegółowymianalizami,żejakojedyna
otwieramożliwośćdyskusji,takważnąwprzypadkuzagadki.Niemniejsyntezajest
zagrożonazjednejstronyprzesadnąarbitralnościąwdoborzeprzykładów,zdrugiej
zaś-nadmiernymuwikłaniemwszczegółyobszernegomateriałuegzemplifikacyj-
nego.Opisujączagadkęjakozjawiskokulturowe,dążyłamdoprzedstawianiajejnaj-
bardziejcharakterystycznychcech,któresiłąrzeczyniezawszewrównymstopniu
uwidaczniająsięwposzczególnychtradycjach.Wymagałotoczasamiarbitralnego
wyborunajciekawszychprzykładówzróżnychkultur,wktórymkierowałamsiępo-
szukiwaniemśladówpierwotnegokontekstukulturowego.Tam,gdzietomożliwe,
sięgałamdonajstarszychźródeł,mającjednaknauwadze,żenieortodoksyjne,folk-
lorystycznewersjemitówzachowaneweposieiinnychpóźniejszychprzekazach
zawierajączęstostrzępynajbardziejarchaicznychmitówracjonalizowaneprzezpóź-
niejszątradycjęreligijną.Czytelnikzainteresowanymateriałemźródłowymznajdzie
więcejwskazówekbibliograficznychicytatówwdrugiejczęścipracy,poświęconej
cechomspecyficznymposzczególnychtradycjizagadkowych,niżwpierwszej,po-
święconejcechomzagadkiparexcellence.
Podstawąniniejszejksiążkijestpracadoktorskaobronionaw2008rokunaWy-
dzialeFilologicznymUJ.Chcącuczynićksiążkęprzystępnąnietylkodlafilologów,
dokonałamdośćpoważnychskrótów,usuwająccytatywjęzykachoryginałów.
WinnajestemszczególnepodziękowaniaPaniProfesorJadwidzePstrusińskiej
zazaufanieorazwysiłekwłożonywwypromowaniemojegodoktoratu,arównież
zakilkalatinspirującejwspółpracywramachPracowniInterdyscyplinarnychBa-
dańEurazjatyckichUJ.Dziękujętakżerecenzentkompracy-PaniProfesorJolancie
Sierakowskiej-DyndoiPaniProfesorLidiiSudyce,jakrównieżPaniProfesorAnnie
Krasnowolskiejzainspirująceuwagikrytyczne.
mówenigmatologicznychukładającychsięwrozległy,choćsiłąrzeczymozaikowy,obrazorazciekawe
opracowaniezagadkiliterackiej:E.Cook,EnigmasandRiddlesinLiterature,Cambridge2006.
14Por.J.C.Heesterman,op.cit.
15Por.E.R.Dodds,Grecyiirracjonalność,tłum.J.Partyka,Bydgoszcz2002.