Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
żeintelektualniegotowiprzyjąćchrześcijańskiegoBoga
(J.Lecler)[77].ObserwacjępotwierdzaWolter,którykrytykując
ostroMore’a,zarzucamukatolickifanatyzm[78].Tooczywiście
skrajnaprzesada.
Oceniającksiążeczkęwinniśmypamiętać,żeMoreprywatniecałe
życienosiłpodsukniąwłosiennicę,permanentniepościł,całegodziny
spędzałnamodlitwieisamobiczowaniusię,łączącrenesansową
erudycjęzchrześcijańskimideałem[79].Przedewszystkimjednak,
oceniająctegonajwiększegoangielskiegohumanistępamiętaćmusimy,
żeniezawahałsięoddaćżyciazawiarękatolicką,odmawiającuznania
królaAngliizanaczelnikawyspiarskiegoKościoła.Gdyprzezponad
rokprzebywałwwięzieniu,wkażdejchwilimógłzłożyćprzysięgę
naAktSupremacjiiwyjśćwolnozceli.Niezrobiłtegojednak,gdyż
stojącprzedwyborem„międzyścięciemapiekłem”[80],wybrał
lojalnośćwobecpapieża.Byłprzekonany,żeuznająckróla
zaprawowitegonaczelnikaKościołaangielskiegopopadłbywschizmę
iryzykowałbyutratęzbawienia.Dlategostwierdził,że„żaden
ParlamentniemożeuczynićKrólagłowąKościoła”[81]izdecydował
siędobrowolnienamęczeńskąśmierć.Dotegoheroicznegoczynu
skłoniłagolekturaBibliiipismOjcówKościoła,gdzieznalazł
radykalnąniezgodęnapodobneuzurpacjewładzy
królewskiej[82].Czekającnaegzekucjęnapisałprzepełnionyżarliwą
wiarąmałytraktacikorealnejobecnościChrystusawEucharystii[83].
Napisaćpochwalnytekstowyśnionej,pogańskiejkrainie,siedząc
wewłosiennicy,umietylkopisarzrenesansowy.Tokatolikgorący,
alezarazemciekawyświata,któremunic,coludzkie,niejestobce.
NajwiększymintelektemRenesansuPółnocybyłjednaknieMore,
leczErazmzRotterdamupisarzniezwyklechętniewypowiadający
natematyreligijne,którycałośćswoichpoglądównawiarę
iwzorcowyżywotchrześcijańskiwyłożyłwPodręcznikużołnierza
Chrystusowego.Jesttotraktatprzedstawiającyzupełnienowywzorzec
chrześcijanina,znajdującysięwopozycjidotradycyjnego
mediewalnegomodelu,stanowiącdziwacznymelanżantyklerykalizmu,
modernizmureligijnegoichrześcijańskiegozaangażowania.
Najpierwzacytujmymotywantyklerykalnyzpismawielkiego
Holendra,skierowanyprzeciwkodoczesnejipolitycznejwładzy