Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
CzęśćI.Reformacjaklasyczna
RozdziałI.ŚredniowieczeiRenesans,aReformacja
I.Rozpadjednościeuropejskiegodyskursu
Wielka,nowaideanigdyniejestzupełnienowatorska.Zwyklejej
zalążkiistniaływcześniej,arolątwórczegoumysłujesttylkoinne
połączenieznanychjużwątkówinadanieimnieznanychwcześniej
znaczeń.Elementyzupełnieuprzednionieznanerzadkieizwykle
stanowiątylkoniewielkączęśćnowejidei.Takteżbyłozrozpadem
tradycyjnegodyskursureligijnopolitycznego,którydoprowadził
wXVIwiekudorozdzieleniamyślieuropejskiejnatrzynurty:
Renesans,ReformacjęiKontrreformację.Wszystkietenurtywydają
sięzupełnienoweszczególnieteburzycielskie,czyliRenesans
iReformacja.Alerozpadtradycyjnegodyskursuniebyłwynalazkiem
XVIwieku.Wstuleciutymmamydoczynieniazeksplozjąize
swoistymumasowieniemzjawiskaniecowcześniejszego(późno
mediewalnego),tyleżedotądzdawanosobiesprawęzjegoistnienia
wbardzoograniczonychkręgachspołecznychrozumiejącychjęzyk
scholastycznejfilozofii(uniwersytety,zakony,nieliczniświeccy
intelektualiści),podczasgdypozostałyogółpopulacjichrześcijańskiej
Europyżyłwbłogimpoczuciubezalternatywnościtradycyjnegoświata
ideowego,opartegonaObjawieniuiobyczaju[1].
WspomnianyrozpaddyskursunastąpiłjużwXIIIwiekuwraz
zpojawieniemsięnaeuropejskichuniwersytetach(szczególnie
paryskim,bolońskimipadewskim)najpierwracjonalistycznej
iempirycznejfilozofiiArystotelesa,anastępnietzw.awerroizmu
łacińskiego,wwynikuczegorozpadłsięjednolitydotądświatopogląd,
któregopodstawęstanowiłwewczesnymŚredniowieczuaugustynizm,
nieznającyrozdziałuikonflikturozumuorazwiary[2].Pogląd
okoniecznejzgodnościrozumuiObjawieniabyłzupełnie
niedozaakceptowaniadlaortodoksyjniepojętejfilozofii
arystotelesowskiej,któraobywałasiębeztranscendencjiiobjawionego
Boga,przyjmujączkoniecznościstanowiskonaturalistyczne,choćby
ztegoprostegopowodu,żejejtwórcażyłprzednarodzinamiJezusa
Chrystusa,atradycjażydowskaniebyłamuznana.Wraz