Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
14
1.Dlaczegolos?Impresjewprowadzające
charakteruegzystencjalnego,dowartościowującegowanalizierzeczywi-
stości,bytumomentistnienia,bycia-zdrugiejstrony(wtymteżsensie
możnamówićoprzekroczeniumetafizyki,jejBzwinięciu”).Tonajbar-
dziejcharakterystycznyprzykładzapomnieniaiprzywracaniapytania
filozoficznego.Możnabybezproblemuwskazywaćnaprzykładyinnych,
bardziejszczegółowychimniejspektakularnychprób,zarównouda-
nych,jakinieudanych.Dziesiątkiwiekówrozwojufilozofiieuropejskiej
wygenerowałoogromnąliczbępytańizagadnień,którecharakteryzują
sięwłasnądynamiką,rzecbymożna:własnymżyciem,czasemsztucznie
iprzedwcześniekończonym.Mająswójczasrozkwitu,przyciąganiado
siebienajwiększychumysłówpróbującychrozwikłaćproblemyprzeznie
niesione,wreszcieczaszniechęcenia,zaniedbywaniaokreślonychpytań,
próbichwyeliminowania,uznaniazanieporozumieniajęzykowe,relikt
przezwyciężonychepoketc.Najczęściejpytaniawracają,wyeliminowa-
ne,zdawałosięnazawsze,problemyponowniestająprzedfilozofami,
choćnajczęściejwnowychsensach,znaczeniachikontekstach.Wiele
pytańpozostajejednakwmrokachzapomnienia,afilozofianiewidziich
doniosłościlubnawetaktualności,wiążącjezprzedawnionymikonteks-
tamiideowymiczyświatopoglądowymi.Wydajesię,żejednymztakich
zagubieńjestzapomnienielosuwfilozofii(aobecnegojużupresokra-
tyków,bywspomniećTalesa,AnaksymandraczyHeraklita),szczególnie
odepokioświecenia,byprzywołaćWoltera(Kandyd)iDiderota(Kubuś
Fatalista),Kanta,którywsposóbjednoznacznyusunął,itoskutecznie,
Blos”zesłownikafilozoficznego,widzącwfatumwyłączniedziałanie
koniecznościtypuprzyrodniczego,awreszcieSchopenhauera,dlaktó-
regolostoBzabobonumysłu”,jegozłudzeniespowodowanewolą,która
chce-wbrewoczywistemuporządkowirzeczy-naiwniewierzyćwprzy-
chylnośćświataboskiegowrealizacjiswychcelów.LostoBdzieckonaszej
własnejpotrzeby”,anieefektrozpoznaniaipoznawczegouchwycenia
strukturyżyciawjegocałości.Stawałsięzatemwyraźniepojęciemdla
filozofiicałkowicieobcym.Aszkoda,botrudnoniezgodzićsięztezą,że
pojęcieBlosu”Bjestjednymzważniejszychpojęćjęzykaiswymikonota-
cjamiwyznaczaistotnyzakresprzestrzenikulturowej”2.Ajednakfilo-
zofiinowożytnejiwspółczesnejudajesięskutecznieunikaćtegopojęcia,
2A.L.Zachariasz,Senslosuludzkiegowfilozofiianatelicznej,BFoliaPhilosophica”
2000,t.18,s.192.FilozoftenrozumieprzezlosBcałośćmomentów,którebądźteż
mogłybyćudziałemczłowiekawjegoistnieniu.[…]Jesttotakżenajpełniejszaformado-
świadczeniaistnieniaprzezwłasnejestestwo.Losczłowiekabyłbytuzarazembiografią
istnieniawwymiarzejegoprzejawianiasię,jakimjestżycieludzkie.Todoświadczenie
istnieniawwymiarzeczasowym”(s.194).