Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
zastępujerzeczownik,czasownik,przysłówek,przymiotnik,wystarczyza-
daćpytanie-tosamo,naktóreodpowiadakażdaztychczęścimowy).
Człowiekniewciemiębityto(jaki?)człowiek?Sprytny,zaradny,niegłupi,
anietaki,któryniejestbitypogłowie.Frazeologizmniewciemiębity
zastępujeprzymiotnik,ponieważokreślacechęosoby;
sązbudowanezwyklezokreślonychelementów,czyliichformajestprze-
ważnieniezmienna;chociażsąfrazeologizmy,któremogąmiećwymien-
neniektóresłowa.Bykazarogimożemyzarównochwycić,jakiwziąć(czyli:
odrazuzacząćdziałać,bezzwlekaniazająćsięistotąsprawy);zpierw-
szejrękikupujemyalbobierzemy,cooznaczakupowaniebezpośredni-
ków,bezpośrednio;jeślimamyzielonolubpstrowgłowie,toznaczy,że
jesteśmylekkomyślni,niedojrzali,myślimyogłupstwach;
zawierająbardzoczęstosłowazgruptematycznychbliskichkażdemu
znas,jakczęściciałaiżycieczłowieka,zwierzęta,roślinyipożywienie,
rzeczy,miaryitympodobnie.Wnaszejksiążcefrazeologizmyzostały
pogrupowanewłaśniewtakisposób,żebyśsięprzekonał,jakważnesą
tosfery,skorozostałyutrwalonewjęzykuichętniewykorzystujemyje
domówieniawsposóbprzenośny;
wzbogacająnaszewypowiedzi,ponieważdziękinimmożemynazywaćjed-
nąrzeczczysytuacjęnaróżnesposoby:osobabystra,spostrzegawcza,która
wszystkowidzi,wszystkozauważa,ma(dobre)oko.Zwrotmieć(dobre)oko
jestteżprzykłademzwiązkuwieloznacznego,ponieważoznaczarównież,
żektośdobrze,celniestrzela.Pozatymniektórefrazeologizmymająróżną
formę,aletosamoznaczenie,cotakżesprzyjaurozmaiceniuwypowiedzi;
częstozawierająsłowadziśjużnieużywane(archaiczne)lubwychodzące
zużyciaalboodnosząsiędodawnychrealiów-takiefrazeologizmybywają
używaneniepoprawniealbosąźlerozumiane,ponieważrzadkoktoznaich
źródło.Włowiectwiemówisię,żepiesgoniwpiętkę,czylibiegniezazwie-
rzynąwodwrotnymkierunku,niżwskazująślady.Jeślitegoniewiemy,trud-
nonamzapamiętać,żezwrotgonićwpiętkęoznacza„tracićrozum,głupieć”;
czasemsąrymowane,dziękiczemuwyrazisteiłatwiejszedozapamiętania.
12
