Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
NapłonącejUkrainie
ZagubiłasięKozaczyznawśródwątpliwychsojuszników,mającychna
uwadzetylkowłasneinteresy;zagubiłasięteżpolskaszlachta,niezdolnado
zrozumieniaprostegoprzecieżfaktu,żehistorianiestoiwmiejscu,żedojrze-
wająnietylkoludzie,aleinarody.Narastaławzajemnaniechęć,którawkoń-
cuprzerodziłasięwtrudnądozwalczenianienawiść,obrosłąwkompleksy,
urazyirany,odnawiającesięcochwilazbylepowodu.
Alehistoriatakpełnaparadoksówitymrazemznalazłapoledopopisu.
Mimorozlicznychsporów,kłótni,anawetstarćzbrojnychmiędzyPolaka-
miaUkraińcamiokazałosię,żesąoniskazaninawspólnebytowanie,aich
dziejówwżadensposóbniedasięrozerwaćitraktowaćoddzielnie.Kultura
polskabezUkrainystałabysięubogaizaściankowa,podobniejakukraińska
bezPolski.Równieżwświadomościspołecznejobydwunarodówtrwaleist-
niejemyoboksiebie,dlasiebieizesobą.
HenrykowiSienkiewiczowiijegogenialnemuOgniemimieczemzawdzię-
czamyszczególnezainteresowanielatami1648–1651,wktórychtoczysię
akcjapierwszejczęściTrylogii.Cokolwiekbypisaćoautorzeorazjegodzie-
le,jesttorzeczopostawachludziwczasiewielkiejiniesłychaniekrwawej
wojny,mającejogromneznaczeniedlawszystkichstronkonfliktu.Awojna
nienadajesiędosnuciaoniejopowieścisentymentalnychirzewnych.Boto
wprawdziebeznadziejniegłupia,aleprawiewyłączniemęskasprawa.Właś-
niedlategonakartachOgniemimieczemtyleludzkiegookrucieństwaitak
małowyważonychracji.Dlategoiwtejksiążce,traktującejo„płonącejUkra-
inie”,ukazującejrzeczywistośćhistorycznąbezupiększeń,znajdziemynie-
wieledziałańrozsądnych,mnóstwozaśspontanicznych.
Alesceneriapozostałatasama.Tesamerozległe,zdasięniemającekoń-
castepy,tesameciemneprzepaścistebory,naddniestrzańskiejary,rzekibo-
gatewryby,ajutro—pełneniepewności.
Zanurzmysięwięcwtamtenświat:odległyodnaszego,istniejącywy-
łączniewczasieprzeszłym,aprzecieżbliskiinam,iUkraińcom...
WładysławA.Serczyk
Majówka,wpaździerniku1997roku
