Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
NapłonącejUkrainie
siątczterylata,ależonaZofiaOpalińska(siostraznanychpisarzy:marszałka
koronnegoŁukaszaiwojewodypoznańskiegoKrzysztofa)nieprzekroczy-
łaszesnastu.Bliskoczterdziestoletniaróżnicawiekubudziłasensację,plot-
ki,śmiech,aniekiedyzgorszenie,chociażwtymczasierównetemuczyna-
wetwiększedziwactwaniewywoływałyzdziwienia
29
.Koniecpolskibyłjed-
nakpostaciąpubliczną.
MiesiącepoprzedzająceśmierćKoniecpolskiegowypełnionebyłyjednak
nietylkoamoraminiedawnoowdowiałegoistarzejącegosięhetmanaczyteż
przygotowaniamidoprzyjęciaprzybywającejzFrancjiMariiLudwikiGonza-
gi,któramiałabyćzaślubionaWładysławowiIV
.Byłtookresintensywnych
zabiegówTiepolaoraznuncjuszapapieskiegoGiovanniegoTorresa,starają-
cychsięwciągnąćRzeczpospolitądowojnyzTurcją,chociażbytylkoprzez
wyrażeniezgodynadywersyjnewyprawykozackienaMorzeCzarne.Zich
punktuwidzeniasprawabyłaprosta,niewymagałabowiemanizaciągówna-
jemnegożołnierza,aniżadnychdziałańmobilizacyjnych.Wystarczyłotylko
znieśćistniejącezakazylubprzymknąćokonaichłamanie,ajużcałeZaporo-
żerunęłobynadobrzeznaneKozakomcele.Stronapolskadalekajednakbyła
odspodziewanegoentuzjastycznegoprzyjęciatejoferty.Obydwajzachod-
niwysłannicynietracilijednaknadziei.Wczasierozmowyprzeprowadzo-
nejprzezTiepolaiTorresazkanclerzemwielkimkoronnymJerzymOsso-
lińskim,doktórejdoszłopodkoniecwrześnia1645rokuwWarszawie,oka-
załosięnaprzykład,żekrólWładysławtakżemyśliowojnie,aewentualny
sukcesmilitarnywzmocniłbyjegopozycjęwkraju.Koniecznebyłowszak-
żeliczeniesięzopiniąszlachecką,niechętnąwszelkimprojektomtegotypu.
Dlategomonarchapragnąłby,abykonfrontacjamilitarnarozpoczęłasięjako
wymuszonaobronaprzednapademtatarskimidopieropóźniejprzekształ-
ciłasięwwojnęofensywnąprzeciwTurcji.Niezbędnesubsydiazachodnie
szacowanonapółmilionaeskudówrocznie
30
.ByłotopomyśliTiepola,dla
któregonajistotniejszybyłrezultatjegomisji,niezaśmetody,dziękiktórym
możnagobyłourzeczywistnić.Sprawajednaksięprzeciągała.
24wrześniaodpowiedźnapropozycjeTiepolawystosowałrównieżKo-
niecpolski.UznawałjezaodpowiadająceinteresomPolski,alezwracałuwa-
29L.Podhorodecki,StanisławKoniecpolski,ok.1592–1646,Warszawa1978,s.410,
420.
30IlcarteggiodiGiovanniTiepolo...,s.119–121.
26
