Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
NapłonącejUkrainie
T
ymczasemwojnawisiałanawłosku,aoKozakachmówionocorazczęś-
ciej,zwłaszczażewWarszawiepojawiłosięichkilkuwysłanników,między
nimizaś—podobno—BohdanChmielnicki.
NaKozakówpatrzonopodejrzliwie,mimoiżplanowanowciągnąćich
wdywersjęczarnomorską.Wynikałotozwiadomościoprojektowanym
przeznichporozumieniusięzTatarami.Wieletegotypuinformacjiprze-
niknęłodonajbliższegootoczeniazmarłegoniedawnohetmana.Koniecpol-
skiniedowierzałciszynaZaporożuiwysłałmiędzyKozakówswoichszpie-
gów.Cizaśdonosilimu:
Kozacy,utęsknieninazbyttakdługożyćineadisciplinaetseve-
ritatelegum[wtejdyscyplinieisurowościprawa—W.A.S.],wktó-
rąbyliodlatkilku[...]wprawieni,żeaniwolnegouścianaCzarne
Morze,zktóregoczęsteprzedtemodnosiliłupy,aniwodzówiinszej
starszyznyzpośrodkasiebie[...]więcejmiewaćniemogli,alecale
podrządemoficerówszlachtypolskiej,imieniemkomisarzaipułkow-
nikówintytułowanych(odktórychczęstouciążani,jakotozwykło
bywaćiangariowani[dręczeni—W.A.S.]bywali),zostawaćmusieli
iodichrząduzawszeniebezwielkiejichmortyfikacjidependere[za-
leżeli—W
.A.S.],chcącsiękiedykolwiekztego[...]jarzmawybić[...]
—abytedytymłacniejdotegoprzyjśćmogli,zaczęliodniedawne-
goczasutraktowaćzTataramikrymskiemiligę,calesięjempoddać
obiecując,bylejemtylkoszczyrzenaLachypomogli,colubopo-
wabnarzecziTatarombyła,naturalnajednakichkuchrześcijanom
diffidencja[niedowierzanie—W
.A.S.],czyliteższczególnaBoska
nadojczyznąnasząprovidentia[opatrzność—W.A.S.]sprawowała
to,żedotądtaligaeffektuswegojeszczebyłaniewzięła
35
.
Takwięcdolicznychpowodów,zktórychnależałoruszyćKozaków,
doszłojeszczeichrzeczywisteczyteżtylkozmyśloneporozumiewaniesię
zChanatem.Skłócenieobydwustron,otwarciemożliwościponownychna-
padówZaporożcównaosiedlatatarskiestwarzałonietylkoszansęrozerwa-
niatworzącegosięsojuszu,aletakże—pacyfikacjiantypolskichnastrojów.
35S.Oświęcim,Diariusz...,s.135.
28
