Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Hulewiczpercepcjęsłuchowiskaokreślałjako„widzenieuchem”
kształtującewyobraźnięsłuchaczawsposóbodmiennyniżtosiędzieje
wteatrze,któregoobrazypobudzajągłówniezmysłwzroku16.Terminu
„słuchowisko”używałwymienniezokreśleniemTeatrWyobraźni,mając
namyśli„dziełaliterackieoformiedramatycznejprzeznaczonedlami-
krofonu”17.Podkreślałwięc,iżdlaradiapiszesięoryginalnedramaty,
opartejednakżenadialogach,aniemonologach,którewedługniego„są
przeciwneprawdzie[…]wsłuchowiskurealistycznym”18.Określałteż
cechydialogu,któryjesttworzywemsłuchowiska–powinientobyćdia-
lognieliteracki,leczopartynamowiepotocznej.Wsposóbzdecydowany
odrzucałspikera,zaśmuzykęiefektyakustycznetraktowałjakotło,anie
składnikisztukiradiowej.Podkreślającdramatycznąformęsłuchowisk,
tymsamymuczulał,iżsłuchowiskonietylemaopowiadaćoprzeżyciach,
couobecniaćje,wciągaćsłuchaczawakcję,abymiałonwrażenieuczest-
niczeniawniejorazodczuwałiluzjęwspółprzeżywaniaemocjipostaci.
Dążącdoukazaniaodrębnościsłuchowiskaodteatru,Hulewiczudowa-
dniał,iżróżniąjeśrodkiartystycznegowyrazu,atymsamymproces
percepcjiprzebiegainaczej.Brakbodźcówwizualnych,takważnych
wspektakluteatralnym,badaczpoczytywałniezasłabość,leczatut
MarekŁawrynowiczzauważa,żewarunkiemnieodzownymdobregosłuchowiska
jestnapięciedramaturgiczne,specyficznakonstrukcja,którapozwalasłuchacza
„złapaćitrzymać”[wnapięciu–B.Z.],ipodtymwzględemjestonoformątrud-
niejsząniżnp.opowiadanie.Zob.RozmowazMarkiemŁawrynowiczem(czer-
wiec2010r.).AneksI,[w:]J.Bachura,Odsłonywyobraźni…,s.363.JerzyLimon
zkoleiodrzuciłtermin„teatrradiowy”(pojawiającysięw„ramówce”programu
prezentującegosłuchowiska,czyliTeatrzePolskiegoRadia),zastępującgopoję-
ciem„dziełafonicznego”,którego„podstawązaistnienia”jest„sytuacjakomu-
nikacyjna”,gdzie„zapomocązarejestrowanego,wymodelowanegoiwyłącznie
dźwiękowegomateriału(ioczywiściekanałuikontekstujegotransmisjiczyod-
tworzenia)powstajetekst,wykazującyczęstocechynarracji,niepozbawiony
wszelakoelementówdramatycznych,wpsychiceodbiorcypobudzającyaktyw-
nośćnietylkosłuchu,alerównieżpozostałychzmysłów,wiedzyipamięci”.Zob.
J.Limon,Trzyteatry.Scena–telewizja–radio,s.146–147.Zob.teżA.Wójciszyn-
-Wasil,Radio:wstronęoryginalnegojęzykaprzekazu,[w:]Radioispołeczeństwo,s.243–251.
16Natęcechępercepcjiradiowejzwracająuwagęrównieżwspółcześnipraktycy
iteoretycytegomedium.Zob.np.rozmowęMichałaLachmanazDanemRebel-
lato(autoremsłuchowiskaradiaBBCKawaleria),przeprowadzonąpodczasfes-
tiwalubetween.pomiędzy13maja2012wTeatrzewOkniewGdańsku(przekład
rozmowyBartoszLutostański),zatytułowanąznamiennie:„Wradiuobrazjestlep-
szy”,„Tekstualia”2013,nr1(32),s.25–30.
17Zob.W.Hulewicz,Cotojestsłuchowisko?,[w:]TeatrWyobraźni,s.21–24.
18Tamże,s.21.
23
