Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ZmiennośćgenetycznaRNAwirusówwaspekcieichdiagnostyki
37
odpornościjestpresjaselekcyjna.Wariantypatogenuniezdolnedopora-
żaniaroślinyodpornejnieznajdujążywicielaistopniowoginą.Tymcza-
semwariantzdolnydoporażaniatejodmianyistanowiącywpunkcie
wyjściaułamekpopulacjipatogenuznajdujeżywicielaiswobodniena-
mnażasię.Udziałtegowariantuwpopulacjipatogenustopniowo
rośnie.Następujewięcselekcjawpopulacjipatogenu,aczynnikiemse-
lekcjonującym,czyliwywierającympresjęselekcyjnąjestcorazpowszech-
niejszauprawaodmianyodpornej.Wefekciewariantpatogenustanowiący
początkowonieznacznączęśćpopulacjistajesięwariantemdominującym.
Duża,choćprzypadkowazmiennośćpatogenuzostajeukierunkowana
przezpresjęselekcyjnąwywieranąprzezodmianęodporną.Przyspiesza
towydatnienaturalnązmiennośćpopulacjipatogenuiskracaczas,
wjakimnastępujeprzełamywanieodporności[16].Znajomośćstopnia
zróżnicowaniapopulacjiizolatówjakiegośgatunkuwirusapozwalawho-
dowliodpornościowej–zarównoklasycznej,jakitransgenicznej–dobrać
odpowiedniwariantgenetycznywirusa,zapewniającyjaknajdłuższy
okresochronnyroślinprzedprzełamaniemodporności.
Wwalcezezmiennościąpatogenówwykorzystywanajestteżnatural-
na,indukowanaodpornośćroślin.Jednymzprzykładówjestodporność
krzyżowa(ang.cross-protection),inaczejokreślanatakżejakoszczepienie
ochronne.Polegaonanacelowymzakażeniuroślinbardzołagodnymizo-
latemwirusa(ochronnym),abychronićjeprzedinnym–ostrymizolatem
(konkurencyjnym)tegosamegogatunkuwirusa.Roślinaopanowana
przezjedenizolatwirusanieulegazakażeniuinnymbliskospokrewnio-
nymizolatemtegosamegowirusa.Czasemmożedojśćdozakażenia,ale
drugiwirusreplikujesięwroślinieztrudemizeznacznymopóźnieniem.
Mechanizmtegozjawiskaniezostałjeszczedokładniewyjaśniony,przy-
puszczasię,żejestonowynikiemwspółzawodnictwaomiejscenamnaża-
niawirusawkomórceroślinnej,zablokowaniauwalnianiasiękwasunu-
kleinowegodrugiegowirusazkapsydulubzezjawiskiemwyciszania
genów.Ochronakrzyżowazostałaprzeznaszastosowanawceluzabez-
pieczeniaroślinpomidoraprzednekrotycznymiizolatamiwirusamozaiki
pepino.Odpornośćkrzyżowawystąpiłaprzyużyciuizolatuochronnego
zgrupyCh2,zaśzastosowanieizolatuzgrupyEUniedałopozytywnych
rezultatów.Przyzachowaniu4-dniowegoodstępupomiędzyzakażeniami
łagodnymizolatemPepMV-PKiizolatemnekrotycznymPepMV-Paod-
pornośćniewystąpiła,przy7-dniowymodstępieodpornośćwystąpiła,ale
pomniejwięcej6tygodniachzostałaprzełamanainaroślinachpojawiły
sięnekrozy.Wprzypadku2-tygodniowegoodstępupomiędzyzakażenia-
miodpornośćutrzymywałasięażprzez3miesiące.Odpornośćtapo-
wstawałatylkozzastosowaniembliskospokrewnionychgenetycznieizo-
