Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
30
Rozważaniawstępne
słowa55.KrótkaocenadziałalnościHruszewskiegoznalazłasięwpracyCze-
sławaPartacza:OdBadeniegodoPotockiego.Stosunkipolsko-ukraińskiewGalicji
wlatach1888-1908,Toruń1996orazKrzysztofyMichalewskiej,Sprawauni-
wersytetuukraińskiegowlatach1848-1914,DStudiahistoryczne”,1984,z.1.
Obojejednakpowtarzająjedynieopiniepanującewśródpolskiejinteligencji
Galicji,zarzucająchistorykowioddziaływaniewduchunegatywnymnamło-
dzieżukraińską,natomiastnieanalizująanimotywówpostępowaniaHru-
szewskiego,aniracjiukraińskich.ZkoleiartykułAntoniegoSerednickiego
oobiecującymtytuleMychajłoHruszewskiaPolacy,próczfaktograficznychpo-
myłek,zawierapoglądoprzyjaznychrelacjachHruszewskiegozPolakami,
któryzanalitycznegopunktuwidzenianiebronisięnawetwświetleprzyto-
czonejprzezautoraargumentacji56.Wreszciedwatekstypoświęconerela-
cjomuczonegozPolakamiwyszłyspodmojegopióra-popewnychzmianach
zostałyonewłączonedoniniejszejpracy57.
WpracachukraińskichzagadnieniurelacjiukraińskiegohistorykazPola-
kamipoświęcasiębardzomałomiejsca,głównieprzyomawianiugalicyjskie-
gookresujegożycia,aocenywnichzawartesąwistocierzeczypowtórzeniem
opiniisamegoHruszewskiegobezjakiejkolwiekanalizyczyrefleksji.Wyjąt-
kiemsąpracedwóchwspółczesnychukraińskichbadaczy.WspomnianyWi-
talijTelwak,profesorUniwersytetuwDrohobyczu,zacząłbadaćrecenzje
ireakcjepolskichhistorykównautworyswegoukraińskiegokolegi,czyliza-
gadnienie,którebędzieomówionerównieżwniniejszejksiążce.Zajmował
55W2002r.JerzyMaternickizaznaczał,żeDniestety,historiografiapolskaniepoświęci-
łamu[Hruszewskiemu]żadnegoliczącegosięopracowania”,apowinnasięonaDzdobyćnaca-
łościoweopracowanie[jego]dorobkuorazidei”,JerzyMaternicki,Polskiebadanianadlwow-
skimśrodowiskiemhistorycznymwXIXiXXwieku,w:tegoż,Historiaihistorycy,Rzeszów2005,
s.116,122.
56AntoniSerednicki,MychajłoHruszewskiaPolacy,DBiuletynUkrainoznawczy”,12,Prze-
myśl2006.AutorzjednejstronymylnieuznajeuczonegozaprezydentaUkrainy(tamże,s.26)
orazexplicitezaznacza,żehistorykDwdziejachstosunkówpolsko-ukraińskichzapisałsiętakże
jakopolityk”(tamże,s.33),zdrugiejstronytwierdzi,żeDHruszewskiniebył(ś)politykiem,
mimożeprzezpewienczaspełniłnajwyższyurządwodradzającymsiępaństwieukraińskim.Był
onprzedewszystkimhistorykiem”(tamże).SerednickipolemizujezpoglądemCzesławaParta-
cza,któryokreśliłHruszewskiegojakonarodowcaijednegoztworcównacjonalizmuukraińskie-
go,przezstwierdzenie,żetoocenaniesprawiedliwainieprawdziwa.Samstawiatezę,żeHru-
szewskiDniewypowiadałsięprzeciwkowspółpracyzPolakami”(tamże,s.29),sformułowanąna
podstawietego,iżhistorykbyłwychowankiemWłodzimierzaAntonowicza,zwolennikapolsko-
ukraińskiegowspółdziałania,orazżeutrzymywałkontaktyzpolskimiuczonymi,czegodowodzi
zachowanakorespondencja(tamże,s.29-30).Jakonajlepszymiernikpozytywnegostosunku
HruszewskiegodoPolakówSerednickipostrzegato,żewredagowanychprzezHruszewskiego
pismachpojawiałysiętekstyodnoszącesiędopolskiejhistoriiczyliteraturyiprzekładyutwo-
rówpolskichpisarzyipoetów,tamże,s.31-32.
57Zob.ŁukaszAdamski,Naukowo-politycznadziałalnośćMychajłyHruszewskiegoakonfliktyna-
rodowościowenaUniwersytecieLwowskim,DKwartalnikHistoryczny”2009,nr2;tegoż,Hruszewski,
Petluraisprawaukraińsko-polska,w:TrudnywiekXX.Jednostka,system,epoka,red.G.P
.Bąbiak,J.Na-
lewajko-Kulikov,Warszawa2010.
