Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
14
Wstęp
słowem:
lapicida
,bezrozróżnianiaspecjalności
26
.Jednakwkwietniu
1530samegoBerrecciego,pracującegowłaśnienadpełnoplastycznymi
posągamikrólaisześciuświętychdokaplicyZygmuntowskiej,wodróż-
nieniuodwspółpracownikówtytułowanorównież
sculptor
27
,cowpro-
wadzawsprawiekompetencjijakąśgradację,widocznąteżwstawkach
wypłacanychposzczególnymkamieniarzom.Możnapodejrzewać,żeco
najmniejwniektórychprzypadkach,oilenieprzeważnie,owiDlapicydzi”
bylizkoniecznościzmuszenidołączeniakompetencjiikierowanidopo-
dejmowaniakolejnychetapówobróbkimateriału.Przyczymkierownik
zespołuodkuwającegodanedziełolubautorkoncepcjiprojektowej,jeśli
byłnimktośinny,niekoniecznienadzorowałprzytymiakceptowałarty-
stycznedziałaniaowychkamieniarzy,rzeźbiarzyidekoratorówwkażdym
najdrobniejszymszczególe.Wtychokolicznościachambicję,abyrenesan-
sowenagrobki,wykonywanewPolscezespołowoprzezwarsztatywło-
skieozróżnicowanejwielkościizmiennymskładzie,atrybuowaćjedne-
mukonkretnemuautorowi,jakobydecydującemuowszystkichaspektach
danegomonumentuposzczegółyornamentalne,trzebazpowyższych
względówuznaćzanazbytwygórowaną
28
.
26
WypisyźródłowedodziejówWaweluzarchiwaliówkapitulnychikurialnych
krakowskich1516–1525
,oprac.B.Przybyszewski,Kraków1970(ŹródładoDziejów
Wawelu,t.
V
),s.73,nr123(18
VI
1519):DAntonius[Fesulanus]etPhilippus[Fesu-
lanus]lapicideItali”;s.98,nr174(29
XII
1520):DBartholomeus[Berrecci]dePonte
SeuelaicusdiocesisFlorentine,Italus,lapicida”;s.100,nr175(12
I
1521):DJoannis
ItalideSenislapicide”;s.104,nr179(28
II
1521):DBernardini[deGianotis]Itali
lapicide”;s.122,nr211(28
XI
1521):DPetriItalilapicide”;s.125,nr216(17
I
1522):
DJoannesFlorentinusItaluslapicida”;s.128,nr220(
1II
1522):DVyelmiItalilapi-
cide[ł]NicolausdeCastilionesimiliterItaluslapicida”;s.135,nr237(10
IV
1522):
DNicolausCarwath[deMorlacca?]Italus,lapicidadeCracouia”;s.164,nr288
(22
V
1523):DRaphaelFlorentinuslapicidaregius[ł]AndreedeNicololapicide
regii”.ZgrupytejtylkoChorwatMikołajMorlakusotrzymywałniższewynagrodze-
nieodpozostałych,cowskazywałobynajegoograniczonekwalifikacje.Por.Mossa-
kowski,dz.cyt.,tabl.I.
27
WypisyźródłowedodziejówWaweluzarchiwaliówkapitulnychikurialnych
krakowskich1530–1533
,oprac.B.Przybyszewski,Kraków1986(ŹródładoDziejów
Wawelu,t.
XI,
cz.2),s.25,nr421(28
IV
1530):DBartholomeusFlorentinuslapicida
etsculptorregiemaiestatisetolimRaphaelislapicideexecutor[ł]BernardoDza-
nobiolapicideregio”.Zkoleiwumowiez29
IX
1545czytamyoDhonestoIoanne
MariaPaduanostatuarioetlapicidainsigni”,por.K.Estreicher,J.Pagaczewski,
Czy
JanMariaPadovanobyłwRzymie?
,DRocznikKrakowski”,28,1937,s.211.
28
Różniceformalnemiędzydziełamiwłoskimiapolskimitegosamegomistrza
niepokojąAnneMarkhamSchulz(dz.cyt.,s.178–184),któraprzypisujejepodzia-
łowipracy,delegacjiodpowiedzialnościorazinterwencjomzleceniodawców.Nagro-
bekKonarskiegouznajeona(s.88)zadziełonieustalonychWłochów.Por.też: