Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Człowiek–pojęcieszlachetne,aczmałoprecyzyjne
13
Flores,położonejnawschódodJawy).Podobniejaknaszgatunek,wosta-
tecznymrachunkunajpewniejwywodzilisięzAfryki,alemożeopuściliją
nabardzoprymitywnymstadiumrozwoju.Pojawiłysięhipotezy
,żetemałe
ludkiskarłowaciały.MożejednakzAfrykiwychodzilinietylkonasiprzod-
kowie?Możeewolucjabiegłapotemrównoległeiniewiadomoskądnapraw-
dęktoprzyszedł,nawetjeśliobecniedominujepogląd,żewszystkozaczęło
sięwAfryce?Moglizresztąwędrowaćwielokrotnieiwróżnychkierunkach5.
Pomińmyjużdlaczegowędrowali.Czasemuważasię,żeskłoniłyichdo
tegozmianyklimatycznewAfryce,któreichteżuspołeczniły.Zobaczymy
copowiedządalszebadania.Nietylkohistoryczny
,alenawetprehistoryczny
człowiekwszedłwszakżewdziejehistorycznejużjakogatunekukształtowa-
ny
,anadalsząewolucjęnieupłynęłojeszczedostateczniedużoczasu.
Filmwyobraźni
nGdybybowiemwciągudwóchgodzinwyświetlonoprzyspieszonyfilmoewolucji
kręgowców,człowieksporządzającynarzędziapojawiłbysięnanimdopieronadzie-
sięćsekundprzedkońcem.Gdybyzkoleipowstałfilmpoświęconydziejomczłowie-
kaużywającegonarzędzi,uprawarośliniudomowieniezwierzątzajęłybyostatnie
dwieminuty
,aokresmiędzywynalezieniemmaszynyparowejaodkryciemenergii
jądrowejtrwałbytylkotrzysekundy”
6.
Dlaczęściznaswizjaciągłościewolucyjnejjestwręczniewygodna.Przy-
jemniejbyłobysiędogrzebać,żeczłowiekpojawiłsięwwynikuzjawiskasko-
kowego.Zwłaszczateologowiechcielibyznaleźćróżnicęskokową,potwier-
dzającąunikalnośćnaszegogatunku7.Skądinądantropologowiemarząozna-
lezieniuszczątkówistoty
,którabyłabyistotązprzededniarozejściasiędróg
ewolucyjnychczłowiekaiszympansa.Czyjedniidrudzyznajdą–tosięoka-
że.Podobnocidrudzysąjużblisko.Znalezienieposzukiwanegoegzemplarza
nieułatwiłobyjednakdowiedzeniatezyoskokowympojawieniusięczłowieka.
***
Intuicyjniewiemyktojestczłowiekiem.Opsienierazmówimynzacho-
wujesięjakczłowiek”,aoniektórychludziach,zewstrętem,żenniesąludź-
mi”.Używamyokreśleńtypu:njejakświnia”,ngłupijakbaran”.Używamyteż
czasownikanzbaranieć”.Mawiasięhomohominilupusest,człowiekczłowie-
5MarcinRyszkiewicz,nCzłowieknadrzewie”,Polityka,21X2006.
6BarbaraSzacka,Wprowadzeniedosocjologii,OficynaNaukowa,Warszawa2003,s.67.
7MówionootymwdyskusjipowykładzieabpaJózefaŻycińskiegont.Godnośćczłowie-
kaateoriaewolucjibiologicznej,wygłoszonym15czerwca2009r.wramachnWarszawskich
spotkańuAndrzejaApostoła”,organizowanychpodhasłemnDialogioKościeleiświeciewspół-
czesnym.Sensczłowieka–sensżycia–sensświata”.
