Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
11
nierad,musijewydawaćswoimkosztem.Dlategoteżksiążkibezwymienionejfirmywy-
dawcylubopatrzonedopiskiemNakłademautorasątozwykledziełamniejszejwartości;
autoremichbywaczasemjakiśgrafoman,którypragniekonieczniedziecięswegoducha
oglądaćwdrukowanejsukience
10.
Tymmożnatłumaczyć,żeisamiautorzyniezawszekwapilisiędoeksponowania
swojegowkładuwwydaniewłasnejpracy.Informacjęotym,żeksiążkawyszłanakła-
demautora,zamieszczanoczasaminaodwrociekartytytułowej.Natomiastnakarcie
tytułowejpodawanonazwydrukarnilubksięgarnipełniącychfunkcjęskładugłówne-
go,któreczęstowięcejmówiłyczytelnikomniżnazwiskoautora.ToutrwalonewXIX
wiekuprzekonanieomniejszejwartościksiążekopublikowanychwłasnymsumptem
przezautorówstałosię,byćmoże,przyczynątego,żeniebyłyoneprzedmiotem
szczególnegozainteresowaniahistorykówksiążki.Kwerendawbibliografiachbiblio-
logicznych
11pozwoliłaodnotowaćzaledwietrzyartykułypoświęconeautoromjako
nakładcomwokresiezaborów
12.Wkażdymznichzajętosięodmiennymzagadnie-
niemzwiązanymztąproblematyką.Analizowanoaktywnośćwydawnicząautorów
publikującychtensamtypksiążek,połączonychmiejscemdziałanialubjednakową
profesją.ArtykułKrystynyLewandowskiejobjąłnajkrótszychronologicznieokres,bo
tylkolata1895–1898.Przedmiotemjejbadańbyłozaledwie125drukówwydanychwe
LwowieiinnychmiastachGalicji.Wzięłapoduwagętakżepozycjewspółwydane
przezautoraiinnychnakładcóworazogłoszoneprzezrodzinęautoralubwłaściciela
zbiorów.Jużtaniewielkapróbkamateriałubadawczegopozwoliłazwrócićuwagęna
fakt,żeautoramitychpublikacjibyliznakomiciprzedstawicieleinteligencjiLwowa,
aichdziałalnośćnakładczasprawiła,żeświatłodzienneujrzałowielecennychdzieł.
ZkoleiMagdalenaKwiatkowskazajęłasiętylkojednymrodzajemksiążkipublikowa-
nejnakłademautorówwWarszawiewlatach1860–1914,tojestksiążkąnaukową.Na
podstawieBibliografiipolskiejXIXstuleciaEstreicherazidentyfikowała128pozycji
wydanychprzezautorówwtymokresie.Dokonałaanalizyaktywnościwydawniczej
autorówtychdrukówwedługkategoriiuwzględniającychichsytuacjęzawodową.Tak-
żeitenartykułpokazał,żedziękinakładomautorówmogłysięukazaćwartościowe
dziełanaukowe.Trzeci–mójartykuł–dotyczytylkojednejkategoriiautorówpubli-
kującychwłasnymnakłademwKrakowiewlatach1866–1914:grupy137profesorów
UniwersytetuJagiellońskiego.Zawierailościowąitreściowąanalizępozycjiogłoszo-
nychprzeztęgrupęorazpróbęokreśleniaprzyczyn,któreskłoniłyuznanychnaukow-
cówdowydawaniaswoichpracnakosztwłasny.Tenrekonesansbadawczywykazał,
żewłasnymnakładempublikowaliwKrakowiewybitniuczeni,adziękiichaktywno-
ściwydawniczejmogłosięukazaćwielewartościowychdzieł.Dowiódłjednocześnie
celowościdalszychbadańnadautoramiogłaszającymiwKrakowieswojepracewłas-
nymsumptem.
10Podręcznikksięgarski,oprac.podred.T.Paprockiego,Warszawa1896,s.14–15.
11„BibliografiaBibliografiiiNaukioKsiążce”zalata1945–1968.Warszawa1952–1971;„PolskaBi-
bliografiaBibliologiczna”zalata1969–2003.Warszawa1973–2005(wersjaelektronicznaodroku1996,
http://mak.bn.org.pl.);K.Bednarska-Ruszajowa,DaspolnischeBuchwesen,FrankfurtamMain1994.
12A.Gruca,ProfesorowieUniwersytetuJagiellońskiegojakowydawcyswoichpracwdobieautonomii
galicyjskiej,„RocznikBibliotekiNaukowejPAUiPANwKrakowie”,2004,R.49,s.231–244;M.Kwiat-
kowska,AutorzyjakowydawcyksiążkinaukowejwWarszawiewlatach1860–1914,„RocznikiBibliotecz-
ne”,2002,R.65,s.287–323;K.Lewandowska,NakładwłasnyautoraweLwowieiinnychmiastachgali-
cyjskichwlatach1895–1899,„RocznikiBiblioteczne”,1998,R.42,s.85–94.
